Hlín. - 01.04.1902, Síða 83
73
Um iðnað.
I. Nauðsyn og takmörk Iðnaðar yflr Iiöfuð.
Næst því að framleiða úr skauti jarðarinnar sem
allra rnest að unt er af allskonar verðmætum vörum, og
með svo tiltölulega litlum tilkostnaði að hægt er, sem
er fyrsta og æðsta boðorð hagfræðinnar á öllum tímum,
og fyrsta skilyrðið fyrir allri fjárhagslegri velmegan
allra þjóða, þá er einkar áríðandi að meðhöndla afurð-
irnar þannig, í hverju tilfelli eftir því sem við á, að þær
færi sem allra mestan arð, þannig, að þær séu sem eft-
irsóknarverðastar, og sem allra bezt i'itbúnar til hentug-
ustu notkunar að því er til getur heyrt og kostur er á.— En
þar til krefst vöruverkun og iðnaður.
Að svo miklu leyti sem afurðirnar eru fyllilega not-
hæfar í því ásigkomulagi, sem þær koma afjörðinni, eins
og t. a. m. ýmsar neyzluvörur, hey og fleiri fóðurtegund-
ir m. m., þá er þar vanalega um að eins góða verk-
un að ræða, til þess þær nái sínu fulla verðgildi, og eft-
ir æsktu nothæfi. En þegar breyta þarf ásigkomulagi
afurðanna til þess að hafa þeirra full not, eins og á sér
stað með ótal vörutegundir, svo sem tré, allskonar málma
o. fl. o. fl., þá verður vöruverkunin ein ekki fullnægjandi,
heldur verður iðnaðurinn þá að koma til greina líka til
þess að hafa full not framleiðslunnar.
Þegar um iðnaðarstofnanir í einu landi er að ræða,
þá ber að leggja aðaláherzluna á þetta:
1. Að sérhvert iðnaðarfyrirtæki sé rekið í sem stærst-
um stíl að unt er og viðskiftaþörfin getur fullnægt.
2. Að sérhvert iðnaðarfyrirtæki sé rekið með fullkomn-
ustu vélum og öðrum tilheyrandi áhöldum, sem til eru