Kirkjuritið - 01.04.1948, Side 33

SÉRA ÁRNI ÞÓRARINSSON
127
Bók þessi hefir nú á ný vakið athygli á honum, og um
þær mundir, sem hann lézt, er nafn hans og sóknarbarna
hans á margra vörum.
Þessi bók hefir óhjákvæmilega komið á róti í hugum
margra, þvi að þar er harður dómur kveðinn upp yfir
sóknarbúum og sýslungum í heild, og flestum mun svo
farið, a. m. k. við fyrsta yfirlestur, að veita hinum nei-
kvæðu niðurstöðum mesta athygli, en sjást yfir þá viður-
kenningu, sem áður hefir verið drepið á.
Þetta hefir vakið sársauka og gremju, sem að einhverju
leyti varpar skugga á minningu séra Árna og truflar nokk-
uð þá virðingu og þakklæti, sem honum ber fyrir langt og
mikið ævistarf. Einkum finnst mörgum það ósanngjamt,
að Snæfellingar leggist allir undir þann dóm almennings,
að vera skoðaðir sem hinir lélegustu þjóðfélagsþegnar,
jafnvel hvar í heimi sem er, og má það enginn lá þeim.
Hinsvegar neitar þvi enginn, að ýmsir þeir ókostir, sem
lýst er á hendur Snæfellingum, hafi legið og liggi þar í
landi, en þetta sé svo um allt land og geti þar ekkert hérað
verið undanskilið.
Ennfremur hefir það valdið mörgum sárum vonbrigðum,
að vissar sögur um einstaka menn, lifandi og látna, skyldu
þannig hafa verið færðar í annála.
Það getur engum blandazt hugur um, hvílíkur regin-
munur er á því að lesa öðrum fyrir svo viðtækt efni, sem
löng ævisaga margra starfsára er, eða skrifa hana sjálfur.
Hver sá, er mælir þannig af munni fram, einhverja ákveðna
tíma á dag, slitróttar minningar liðins tima, hlýtur ósjálf-
rátt að bresta nauðsynlega gagnrýni á efnisval og með-
ferð. Ég er þá líka sannfærður um, að hefði séra Árna
borið gæfu til að skrifa æviminningar sínar sjálfur, hefði
þar margt orðið með öðrum blæ, og ásaka ég þó sögurit-
arann á engan hátt, né gruna hann um græzku.
Undir venjulegum kringumstæðum er vitanlega of fljótt
að fella nokkurn heildardóm yfir þetta verk, sem enn þá
hefir ekki birzt í heild, og var það heldur ekki meining