Kirkjuritið - 01.04.1953, Side 57

KIRKJUVALD Á ÍSLANDI
123
að fá samþykki viðkomandi- aðila um skiptingu á prests-
setursjörðum hingað til.
Hér er því alveg um tvímælalausa rangsleitni og ásælni
að ræða á hendur kirkjunni, og hana svo augljósa, að
engum aðila þjóðfélagsins öðrum myndi þýða að sýna
hana.
Ýmsir ókunnugir þessum málum halda máske, að hér
sé ekki um neina undantekningarlöggjöf að ræða. Eignar-
námsheimild gildir um allar fasteignir, ef almannaheill
krefur. Gilda þau ákvæði um prestssetrin einnig. Engrar
nýrrar löggjafar þurfti því um prestssetrin í þeim efnum.
En það þurfti leigunámsheimildar um þau, ef einhver önn-
Ur heill eða þörf krefði. ÞaÖ er mergurmn málsins. Allir
þekkja, hve þær heillir geta verið margvíslegar og merki-
legar. Mun ein slík aðallega hafa ráðið þessari lagasetn-
ingu, því að ekki taldi landnámsstjóri hennar sérstaklega
þörf.
Ábúð prestssetranna er nægilega ótrygg, þótt ekki bæt-
^st þessi áhætta ofan á. Ábúðarrétturinn er aðeins í gildi,
nieðan ábúandinn getur þjónað viðkomandi prestakalli.
Samt munu prestar yfirleitt, hvað sem sagt er, hafa setið
jarðir sínar fullkomlega til jafns við aðra ábúendur opin-
berra jarða. En ef einhverju er ábótavant í þeim efnum,
°g það er því sjálfsagt eins og hjá fjölda mörgum öðrum,
Þá virðist úrræðið ekki vera það, að gera ábúðina ennþá
ótryggari. Ekki er það a. m. k. talið, hvað bændur snertir.
Allir vita, að nokkurn aðdraganda þarf til að koma upp
stóru búi og fullnytja jörð, sem kallað er. Og ekki er það
beint árennilegt, að leggja fé og fyrirhöfn í þann undir-
búning, ef ábúandinn á yfir höfði sér að verða sviptur
uiiklum hluta jarðnæðis síns, hvenær sem einhver annar
teldi sig geta notað það og gæti fengið til þess leyfi ein-
hvers ráðherra, sem máske hefði lítinn skilning eða vit
a búskaparþörfum prestsins.
I raun og veru er þessari lagasetningu furðanlega vel
^ýst hjá einum aðdáenda hennar, sem um hana hefir ritað.