Kirkjuritið - 01.04.1953, Blaðsíða 62

128
KIRKJURITIÐ
Dauði og upprisa eru leikin með siðum og helgum þulum
og söngvum.
Sá, sem vildi taka þátt í launhelgunum, gerði það í
þeim tilgangi að fá að sjá guð. En til þess þurfti að taka
ekki aðeins eina, heldur margar vígslur. Hreinsunarsiðir og
helgar máltíðir hafa einnig átt sér stað. Allt, sem fram fór,
átti að verða manninum hjálp til þess að losna úr fjötrum
hins dauðlega líkama og ávinna honum ódauðleika og
guðsþekkingu. Eins og guðinn hafði dáið og risið upp,
þannig átti maðurinn að deyja og öðlast lífið að nýju.
Endurfæðingin er því þekkt hugtak í launhelgunum. Stig
af stigi á svo maðurinn eftir að komast nær og nær því
að sjá Guð og dýrð hans.
Nú langar mig til að nefna eitt dæmi um athafnir frá
launhelgunum, sem í raun og veru felur í sér leikræna
athöfn.
Rómverski rithöfundurinn Apulejus segir frá manni,
Luciusi að nafni, sem tekur vígslu í hinum svonefndu Isis-
launhelgum. Hann lætur Lucius segja: ,,Ég kom að landa-
mærum dauðans, og gekk yfir þröskuld Proserpinu (þ- e-
dauðagyðjunnar), og eftir að ég hafði verið leiddur gegn-
um allar höfuðskepnurnar, kom ég til baka. Um miðja
nótt sá ég sólina skína með ofurbirtu. Ég var látinn nema
staðar frammi fyrir guðum undirheima og yfirheima, og
tilbað þá augliti til auglitis.“ Frásögnin er lengri en þetta.
Af henni má ráða, að við vígsluna eigi Lucius að deyJa
og verða síðan nýr maður, endurfæddur til nýs lífs. Leiðm
til lífsins lá því um heim dauðans. En með þessari endur-
fæðingu fylgir það, að maðurinn er orðinn guð, — sarn'
einaður og samrunninn guðdómleikanum sjálfum. Hann
skýrir svo frá að lokum: „I hægri hendi minni hélt ég a
brennandi blysi, um höfuð mitt hafði ég lýsandi sveig,
sem pálmablöðin stefndu út frá, eins og geislar. Þannig
stóð ég skrýddur sem sólin, eins og mynd af guði, þe§al
tjaldið allt í einu var dregið frá, og augu fjöldans störðu
á mig.“