Kirkjuritið - 01.04.1953, Síða 58
124
KIRKJURITIÐ
Hann tekur til dæmis, að prestssetur væri þannig byggt,
að prestur sæti á nokkrum hluta þess og bóndi á hinum.
Ef nú bóndinn situr betur sinn hluta en presturinn, finnst
honum sjálfsagt, að aukið verði við bóndann en minnkað
við prestinn. Ekki minnist hann á, að rétt væri að beita
reglu þessari öfugt, ef svo færi, að prestinum færist betur
búnaðurinn. Og þó væri bóndinn með miklu tryggari ábúð
en presturinn. — Það á með öðrum orðum að gera prest-
inn sem allra réttlausastan og það svo, að óhugsandi væri
að öðrum væri slíkt bjóðandi. Og ætli ábúð jarða færi
ekki að verða nokkuð skrítin í landinu, ef færa ætti til
jarðnæði milli ábúenda stöðugt eftir því, hver sæti bezt
jörð sína. Það yrðu góð lög fyrir fjársterka menn úr
kaupstöðum landsins. Þeir gætu keypt eitt lítið kot í ein-
hverri sveit, lagt í það fjármagn til fullrar ræktunar fljót-
lega og heimtað svo jarðnæði sitt aukið á kostnað ná-
grannans, sem máske hefði ekki haft úr eins miklu að
spila við búskap sinn. — Og alveg er víst, að bændur
landsins myndu aldrei samþykkja slíka ábúðarlöggjöf sér
til handa, og láir þeim enginn. En ef hún er óhæf fyrir
aðra búendur landsins, þá er hún það líka fyrir presta þá,
sem búa vilja, þeir verða þó einhvern rétt að hafa tryggð-
an yfir jörðum sínum, eila mun fáa þeirra fýsa til bú-
skapar.
Prestastéttin og kirkjan mun aldrei kvarta undan ÞV1
að hlíta sömu lagasetningum og aðrir þegnar og stofnani1’
í landinu. En hitt ætti að vera henni jafnsjálfsagt, að láta
aldrei setja sér lög og skyldur, sem enginn annar laetur
bjóða sér eða vildu hiíta. Ef hún gerir það, er hún að
bregðast sjálfri sér og þá um leið því málefni, sein hún
vill þjóna.
Ef slíkar lagasetningar sem þessi fást ekki leiðréttar
eða að engu gerðar í framkvæmd, þá á kirkjan hér í land1
engan annan kost, að mínum dómi, en fara að vinna af
fullum áhuga og samtakamætti sínum að opinberum mál-
um og löggjöf með þjóð sinni, og það af fullri raunhsefm