Kirkjuritið - 01.09.1973, Qupperneq 37

NATAN SÖDERBLOM, erkibiskup.
Lögmálstrú, mystik, trúnaðartraust
ir>n af spámönnum Gt, Habakuk, sá
^ sýn, hvernig ofbeldisríkið í samtíð
Qns óð yfir veröldina; hann sá of-
rarnbsfulla drottnandi þjóð, sem með
0rðum hans „glennti upp gin sitt eins
°9 Hel" og safnaði undir sig þjóðum,
0rnettanleg eins og ríki dauðans.
Pn hinn guðrœkni átti að vera ör-
°9gur í guðstrausti sínu, þrátt fyrir
'nar ömurlegu horfur. „Hinn réttláti
rTlUn lifa fyrir trú".
^ Meir en hálfum tug alda síðar end-
r°niuðu orð spámannsins hjá tjald-
j arrnanni einum meðal Gyðinga.
ar^pS/ta ^aPituia Rómverjabréfsins vís-
$. . Til þeirra sem heimildar fyrir
v ani tru- En það var ekki œðisgangur
Það" aarsa9unnar, sem hrœddi hann.
Var innra stríð í hans eigin sál.
frið'0 ia9maisins hafði rœnt hann
hjn 'n'Írn’ Pvi a® lögmálið, þ.e.a.s.
fyll S' ter^iie9a hugsjón, dœmdi með
arc)Sta ratti vanmáttog getuleysi synd-
tókHp- a^Ur 6n ia9mai enn œðra valds
verð p' Sar' en Þa^ var ^uðs a'
odí u UÍcia®a náð, sem Kristur hafði
^rist Sra^' Pa^ var trúin á þennan
það f S?m Veitti Pali l°a djörfimg og
a|dr re si' sem lögrnáls þrœllinn hafði
fyrir tr' Piinn r©ttláti mun lifa
Hálf,
Um öðrum tug alda eftir það
skelfdu þessi orð spámannsins, sem
postulinn hafði vísað til, saxneska
munkinn og prófessorinn, Martein
Lúther. „Hinn réttláti mun lifa".
Var hann sjálfur réttlátur? Sálar-
barátta Páls endurtók sig í enn biturri
mynd í mannshuga, sem var enn
þjáðari og enn hungraðri í fullvissu
en hugur Páls. Oft lýsti Lúther því
síðar meir — síðast og greinilegast
árið 1545, árið fyrir andlátið —
hvernig orð Páls: Réttlœti Guðs opin-
berast í fagnaðarerindinu — hrelldu
hann og hrœddu. „Er ekki nóg komið"
skrifar Lúther, „af allri annarri neyð
og fyrirdœmingu? Vill Guð með fagn-
aðarerindinu bœta enn frekari þján-
ingu við aðrar þjáningar?"
í sögu trúarbragðanna er að finna
þrjár megin leiðir. í fyrsta lagi: Hinn
réttláti eða guðhrœddi, hinn guðrœkni
maður, hinn trúrœkni, á að lifa á
réttlœti sínu eða guðrœkni. Önnur
leiðin er þessi: Hinn réttláti, hinn guð-
rœkni, á að lifa af guðsreynslu sinni.
Og hin þriðja: Hinn guðrœkni á að
lifa á trausti sínu eða trú.
Hvort sem samvizkuspurningin um
rétt og rangt snýst um tabúreglur og
helgiform og siðrœnar kröfur — eða
spurt er á háleitari sviðum um sann-
leika, kœrleika og réttlœti í hjarta og
227