Kirkjuritið - 01.06.1978, Síða 71

ólturu þessi pg Baalsmyndir og alls
kyns guQa í musteri Drottins með
hjálp hinna guðlausu konunga vorra,
nefnilega biskupanna og prestanna.
^ér hefir hinn óguðlegi Akas látið
kasta burt eiraltarinu og sett upp ann-
að, sem beðið var um frá Damaskus.is
tala hér um lágasöng sundurtætt-
an og andstyggilegan, sem er saman-
dreginn úr margskonar glundri eöa
dreggjum. Þá var það sem messan tók
að verða fórn. Þá var bætt við fórnunli
°9 Peningabænum,i5 þá var skotið inn
SeQventium, og lausu máli16 var skot-
inn í Gloria in excelsis. Þá tók
^essan að verða prestleg einokun,
sem þurrausið hefir auðæfi gervallrar
veraldar og látið ríka, lata, volduga,
iéttúðuga og óhreina einiífismenn
fl$ða yfir alla heimskringluna líkt og
^ikla eyðimörk. Þá fengum vér sálu-
^essur, messur fyrir ferðamönnum,
fyrir auðæfum, og hver gæti talið nöfn
a Þeim messum einum, sem gjörðar
hafa verið að fórn?
Ekki einu sinni nú á dögum hætta
Peir að bæta við lágasöng þennan á
'nurn og þcrssum hátíðum, öðrum
a°tiones 17 og samþykkja hinar og
þessar communicantes18 svo eg þegi
nu um minningarbænirio fyrir lifend-
um og dauðum, sem enn er ekki fyrir
endann séð. Hvað ætti eg þá að segja
um hinar ytri viðbætur messuklæða,
kera, kerta, dúka, þá orgela og alls er
viðkemur hljómlist, helgimynda? Varla
hefir nokkur sá listmuna verið í öllum
heiminum, sem ekki hefir hlotið mik-
inn hluta verkefnis síns og ábata af
messunni og er haldið við með henni.
Þessi atriði séu því látin eiga sig og
þau fari sína leið, með því að fagnað-
arerindið opinberar alla þessa viður-
styggð allt til þess, að hún verður af-
tekin algjörlega. Á meðan munum vér
prófa allt og halda þvf, sem gott er.
Vér sleppum því að ræða um það í
þessari bók, hvort messan sé (ekki)2o
fórn eða góðverk. Vér höfum kennt um
það nógsamlega annars staðar. Vér
viljum meðtaka hana sem sakramenti
eða arfleiðsluskrá21 eða benedictio--
á latínu eða eucharistia23 á grísku eða
borð Drottins eða máltíð Drottins eða
þá minningu Drottins eða samfélags-
máltíð eða nota hvaða guðrækilegt
nafn, sem hentar, aðeins að hún sé
ekki saurguð með nafni fórnar eða
verks og viljum nú birta það atferli,
sem oss virðist hún skuli hafa.
Fyrst er messuupphaf2i á sunnu-
dögum og Kristshátíðum, nefnilega á
^ kong. 16:10nn.
j. orrertorium.
J(. Co"ectae mercenariae
17 ?r.°.sa: óríoiuð Ijóð, lausamál.
e9asöng var bætt bænarorðum, sem gáfu
' kynna fyrir hverja og af hvaða tilefni
Pessi eða hin messan var flutt. Þetta nefnt
aclio.
■18 .
ænin næst á undan innsetningarorðum í
aQasöng nefnist eftir fyrsta orðinu com-
onicantes og breyttist eftir tima og hátíð-
io Bænirnar i lágasöng: Memento, Domine og
Memento etiam.
oo I texta A vantar orðið non.
m testamentum: Lúther notar orðið testament-
um iíklega í merkingunni erfðaskrá eða
gjafabréf, en ekki í merkingunni sáttmáli.
Sjá t. d. Vilmos Vatja: Luther on Worship,
Muhlenberg Press 1958, bls. 39 og Yngve
Brilioth: Om Kyrkans Babyloniska Fángen-
skap, Stockholm 1928, bls. XVII.
22 Hér í merkingunni þakkargjörð,
oa Þakkargjörð.
ou Introitus.
149