Jörð - 01.02.1940, Page 7

LANDIÐ OKKAR
TIGNARLEGT ris þaS úr sjó, þegar maður nálgast þa'ð
af hafi utan. Hrífur geðið likt og hetjuljóð, eilífðarkennt,
örlagaþrungið. Það er ekkert smátt til í fari þess. Þótt
svipurinn sé margbreytilegur, er hann allsstaðar ákveðinn og á-
sjónan hrein. Þessa aðdáanlegu bersögli í hverjum drætti á það
aðallega nekt sinni að þakka, og svo himnunum hreinu, er yfir
það hvelfast.
Stuðlar hamranna eru eins og stuðlar i rígbundnu ljóði. En
stórhrikaleiki fjallanna og jökulskildir, brimgarðurinn við strönd-
ina og öskur æðandi hafs og storkandi storma sjá um andríkið,
lífsþunga og bragarblæ. Það er eins og Edduljóð steypt í stein.
Tignin hverfist áður varir í hátign.
Það er engu öðru landi likt. Því þó að nyrzt í Noregi og
sumstaðar við Miðjarðahafið séu til fjallamyndajiir, er leitt geti
hugann að íslenzku landslagi, þá er þó í Noregi ekki um að
ræða nema yfirborðs samsvip; sál landsins er önnur; sjálfstæði,
takmörkun og einmanaleik eyjunnar vantar tilfinnanlega. Og á
Ítalíu er ófrjóleikinn og örfokið af öðru tagi, og víðast hvar
íblandið suðrænum gróðri draumlíkra garða, er brjótast inn milli
fáskrýddra fjalla eins og blítt æfintýri moldar og mildi. Hinn
algera og andfrjóva ófrjóleika, er ræður um auðnir íslands —
hina fullkomnu fátækt, lífsins einasta óraskandi ríkidæmi — er
þar hvergi að finna.
Fyrir okkur, sem hér erum alin, á það engan sinn líka. Sál
okkar er steypt í móti dala og fjalla frá kynslóð til kynslóðar,
hvort sem okkur er það ljóst eða hulið; lund okkar er skilgetið
afkvæmi íslenzkra árstíða. Innra með okkur búa vor íslands, vet-
ur og sumur, ekki bara þau, er við höfum lifað, heldur einnig
vetur, vor og sumur langt fram úr öldum; arfur, er við ávöxt-
um í lífi okkar og breytni, eins og við erum menn til, hver og
einn, og sem líf okkar og breytni er ávöxtur af.
Við erum bundin þessu landi, eins og rímið ljóðinu. Hvað það
snertir, erum við undir álögum, er ekki verður hrundið. Það er
enginn sá íslendingur fæddur, er sér að skaðlausu geti slitið
bönd við land og þjóð. Maður, fæddur og uppalin á íslandi, get-
ur hvergi átt fyllilega heima nema á íslandi. Stundum kveður
svo rammt að þessu, að við liggur tröllskap og fjölkynngi. Það
mundi koma í Ijós, ef safnað væri heimdraumum og -draum-
JÖRD 5