Jörð - 01.02.1940, Page 53

ir Nobel. Fræið er stórvaxið.
Hreðkur eru afar lystugar með
smurðu brauði; ístappaafbrigðið
er, að vorum smekk, töfrandi;
auk þess skemmist það síður í
garðinum en önnur afbrigði. I
—2 fermetra blettur nægilegur.
Þær komast í notin um miðjan
júlí. Fræið er stórvaxið. Grcen-
kál má fara að nota með ágúst-
byrjun, með því að sá þétt og
grysja, eins og salat, jafnóum
og þrengist. Það á að geta enzt
lengi fram á vetur. Það er álíka
mikil saðning í grænkáli og kart-
öflum, en það er langt um kröft-
ugra að hollustuefnum. Yfirleitt
stendur grænmetið öllum fæðu-
tegundum framar í því efni (eft-
lr því sem samanburði má við
koma) við hliðina á mjólk. Rétt
væri að ætla grænkálinu álíka
rum og spínati og salati eða
jafnvel meira. Það er mjög
harðgert.' Blómkálið kemur í
notin um miðjan ágúst og stend-
ur tími þess yfir fram í frost.
Ekki verður blómkálið geymt
nema í smáum stíl og yfirleitt
er það sparimatur. Það er mjög
rúm- og áburðarfrekt. Fólk, er
vffl fara vel með sig, ætti að
hafa álika rúm undir það og
spínat og salat. Bezta afbrigðið
hér er Sneball. Þá kemur topp-
kálið, sem er nokkurs konar
hvítkál, en veigaminna og öllu
Ijúffengara; það ætti að koma
>ueð september í meðalári og
getur varðveizt úti í garði í snjó
fram á miðjan vetur. Það þarf
JÖRÐ
litlu minna rúm og áburð en
blómkál. Bezta afbrigðið heitir
Erstling. Hvítkál er stærst og
þurftarfrekast allra káljurta, er
hér verða ræktaðar; það þarf að
hafa 50 cm milli fræja. Það
þroskast í meðalári í september-
lok og október og má geyma það
langt fram á vetur, hangandi út
í skemmu eða í garðinum (eius
og toppkál) — a. m. k. séu
frosthörkur ekki miklar né lang-
vinriar. Þessar tvær síðastnefndu
káltegundir má borða hvort held-
ur er soðnar eða hráar (saxað-
ar saman við skyr og rjóma —
kraftafæða til hollustu og lækn-
ingar á þrálátri magabólgu o. fl.
sjúkdómum — eins og raunar
allt, sem að framan er talið; að-
eins þarf að gæta þess, að saxa
það vel eða tyggja mjög vand-
lega). Soðið hvítkál og toppkál
er einkum notað með soðnu
kjöti. Bezta afbrigðið er nefnt
Ditmarsker. Allt kálfræ er að
stærð sem rófnafræ. — Loks
eru gulrœturnar. Rétt er að
hafa álíka blett undir þær, til
að byrja með, sem salat og spí-
nat. Gulrætur þola ekki hús-
dýraáburð, nerna hann sé bor-
inn í garðinn að haustinu. Þær
eru notaðar likt og rófur; gefa
hér um bil eins mikla uppskeru
og eru fortakslaust heilnæmast-
ar allra rótarávaxta. Luc er
einna bezta afbrigðið hér. Vertou
Driv er kröftugast að hollustu.
Garðbúi.
51