Prestafélagsritið - 01.01.1927, Side 182

Prestafélagsritið - 01.01.1927, Side 182
174 Erlendar bækur. Prestafélagsritiö. þessum, þá verður honum aldrei borið það á brýn, sem stundum hefir þótt viðbrenna hjá annars merkum sálarfræðingum, er þeir fóru að rita um átrúnaðinn, að hann „komi ekki auga á átrúnaðinn í átrúnaðinum", sem aftur kynni að standa í sambandi við, að höfundurinn er sjálfur trúaður maður; en það verður í lengstu lög eitt af meginskilyrðunum fyrir réttum skilningi á átrúnaðinum og því, sem er insta eðli hans og rót. I hinu fyrnefnda riti, sem dr. Berggrav nefnir „Þröskuld átrúnaðarins" og mun vera doktors-ritgerð, sem hann varði fyrir tveim árum á háskól- anum í Osló, er gerð tilraun til að sýna fram á, hversu átrúnaðurinn brýzt fram í sálu mannsins, þ. e. myndast og mótast sem vitandi lífs- hræring í sálu hans. Setur höfundurinn tilorðning átrúnaðarins í sam- band við tilhneigingu, sem hann telur eitt af megineinkennum andlegs lífs mannanna og birtist sem þrá eftir að komast út yfir þau takmörk, sem lífið setur („den grænseoverskridende Tendens"). En sú tilhneiging gerir ekki síður vart við sig í hugsanalífi voru, siðferðilegu lífi voru og í lisfinni, en í átrúnaðinum. En þá fyrst verður átrúnaðurinn til, er „ég“ mannsins teygir sig inn yfir þröskuldinn og leitar sambands við það, sem er hinumegin, þ. e. fyrir innan þröskuldinn. Og það er mikilsverð- ara en alt annað fyrir hið innra líf vort, að það samband sé raunveru- legt, því að lífsþróun vor er því skilyrði bundin, að sálarlíf vort endur- nýisf við strauma þá, sem þaðan berast oss út yfir þröskuld átrúnaðarins og meira að segja án þeirra strauma mundi öll menning vor líða undir lok. í síðarnefnda ritinu, „Trúarkendin í heilbrigðu sálarlífi“, er eins og titillinn bendir til gerð grein fyrir hinni trúarlegu tilfinning og hve mikil- væg hún sé fyrir trúarlífið, þróun þess og heilbrigði, jafnframt því sem oss er tekinn vari við því að leggja of mikla áherzlu á tilfinninguna og að eigna henni of mikið gildi. Og þessa hins síðarnefnda gerist mikillega þörf, ekki sízt á síðari tímum, svo algengt sem það er að gera átrúnað- inn að tilfinningamáli, að eintómri gælukendri tilfinningasemi. Rit þetta er í þremur aðalköflum. Fyrsti kaflinn er um „tilfinning og frú“, annar kaflinn um „hið kristilega tilfinningalíf“ og þriðji kaflinn um „hugarfar og heilbrigði". Svo mikil freisting, sem hefði getað verið til þess að rekja alla höfuðstefnu ritsins, og benda á hinar mörgu einkennilegu og skarpvitru athuganir, sem þar eru gerðar, þá er hvorttveggja, að rúmið leyfir það ekki á þessum stað, enda finnur sá, er þetta skrifar, meira til van- máttar síns til að gera það eins vel og bókin á skilið, en svo, að hann áræði að færast það í fang. Tilgangurinn með línum þessum var þá líka aðallega sá, að benda sérstaklega prestum á bæði þessi rit og hvetja þá til að eignast þau. Að vísu er það ekki beint áhlaupaverk að lesa rit eins og þessi, svo að gagni verði. En það er hins vegar sannfæring mín, að sérstaklega væri þess mikillega óskandi, að prestar vorir kyntu sér rit um þetta efni, þeir
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202

x

Prestafélagsritið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Prestafélagsritið
https://timarit.is/publication/489

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.