Eimreiðin - 01.01.1925, Page 44

40
VÍSINDI, SÁLARRANNS. OG KIRKJA eimreidin
tilvera einstaklingsins eftir líkamsdauðann væri eins vísinda-
lega sönnuð staðreynd og t. d. snúningur jarðar eða áhrif
segulsins? Þannig spurðu menn og spyrja enn.
Því það er fjarri því, að deilan um árangur sálarrannsókn-
anna sé á enda kljáð. Hörð barátta stendur enn yfir. Um fá
mál hefur eins ákaft verið deilt á síðustu tímum. En afstaðan
hefur breyzt þannig, að nú er fremur um sókn en vörn að
ræða hjá þeim, sem áður stóðu einir uppi. Enn eru það
mentaðir efnishyggjumenn og íhaldssamir kirkjumenn, sem
reynast hreyfingunni þyngstir í skauti. Þeir veita viðnám, en
rökin fyrir andúð þeirra hafa tekið mörgum og miklum breyt-
ingum. Það væri fróðlegt að taka upp öll þau rök, sem færð
hafa verið með og mót andahyggjunni, frá því fyrsta að hreyf-
ingin hófst, en það yrði of langt mál. Ogrynni bóka hafa
komið út um málið, og kappræður hafa farið fram um það í
flestum menningarbólum heims. Blöð og tímarit hafa flutt um
það ritgerðir, og postular hreyfingarinnar hafa ferðast borg
úr borg, land úr landi og heimsálfa milli til þess að flytja
fyrirlestra um það, sem þeir kalla mikilvægasta málið í heimi.
Einhver mesta kappræðan, sem farið hefur fram um sálar-
rannsóknirnar og árangur þeirra, var sú, er háð var í Queen’s
Hall í Lundúnum 11. marz 1920. Var enska skáldið og sál-
arrannsóknamaðurinn Sir Arthur Conan Doyle málsvari anda-
hyggjunnar, en Joseph McCabe hét sá, er mætti til andmæla.
Joseph MacCabe er þektur rithöfundur og hefur skrifað tals-
vert gegn andahyggjunni (sjá t. d. bók hans: /s Spiritualism
Based on Fraud?). Hann er hámentaður, en gallharður efnis-
hyggjumaður. Auk þess er hann afbragðs ræðumaður. Eg
efast því um, að mótstöðumenn málsins úr hópi efnishyggju-
manna hefðu getað fundið heppilegri mann til að mæta Sir
A. C. Doyle á þessum vettvangi en Joseph McCabe. Eg geri
ráð fyrir, að hvergi hafi rökum efnishyggju gegn andahyggju
verið fimlegar beitt en í þessari kappræðu. Það sem McCabe
bar þar fram er því ágætt sýnishorn þess, sem efnishyggja
og íhaldssöm vísindi hafa fram að flytja gegn málinu. Eg
var sjálfur viðstaddur kappræðu þessa og hef hana auk þess
orðrétta fyrir framan mig, eins og hún kom af vörum ræðu-
manna, því hraðritarar skrifuðu hvert orð, sem sagt var. Tek