Eimreiðin - 01.10.1956, Síða 14

246
EIMREIÐIN
að enn er hún flestum íslendingum nálega lokuð bók sökum
þess, hve Nordisk Kultur er lítið útbreitt ritsafn hér á landi.
Þegar Sigurður hafði fengið útsýni yfir menningarríki vort
af hátindum fornbókmenntanna, sneri hann sér að kennileit-
um síðari alda, ekki sízt þeirrar 19. og 20. Ritgerðir hans um
Grím Thomsen, Matthías við Dettifoss, Bjarna Thorarensen,
Einar Benediktsson, Steþhan G. Stephansson og Þyrna eru
allar með handbragði snillingsins og mannþekkjarans, þrungn-
ar skilningi á Iífi og kjörum þessara meistara, jafnframt því
sem verk þeirra birtast í nýju ljósi og aukinni fjarvídd við
túlkun Nordals og skýringar á þeim. Yfirgripsmestar þessara
greina eru ritgerðir Sigurðar um Stephan G. Stephansson og
um Þyrna. Á ritgerðina um Stephan hefur verið borið svo
mikið og maklegt lof, að við það er ekki þörf að bæta miklu
hér. Sigurður dregur fram andstæðurnar, sem toguðust á um
Stephan í lífi hans og list, tíma og rúmi, skapi og skoðunum
af svo miklum næmleika og frábærri fimi, að slíkt er ekki á
færi annarra en þeirra, sem sjálfir sjá gegnum holt og hæðir.
Jafnframt lýsir Nordal því á sannfærandi liátt, hvernig
Stephani tókst að sameina mótsetningar tilfinninga, vits og
vilja og skapa úr sinn mikla og heilsteypta persónuleika. Þó
snertir ritgerð Sigurðar um Þyrna og Þorstein Erlingsson mig
meir. í henni er rakinn lífsferill Þyrnaskáldsins í leiftrandi
þáttum, um leið og hið táknrænasta er dregið fram í ljóð-
um hans. Mest þykir mér þó um verð meðferð Sigurðar á
trúarlífi og sálareigindum skáldsins, þróun hugsunar hans og'
innri baráttu. Þegar ég fylgi Nprdal á ýmsum skeiðum asvi
Þorsteins og sinnaskipta, efasemda og trúar, ádeilu og sam-
úðar, uppreisnaranda og sáttfýsi, þá finnst mér að svo nærn
hjarta nokkurs skálds hafi ég aldrei komizt sem Þorsteins, eV
var gæddur svo ríkri samúð með öllu, sem þjáist, að hann
gat aldrei sætzt við þá bölvalda tilverunnar, sem honum fund-
ust eiga sök á ranglæti heimsins. Slík leiðsögri er aðeins örfa-
um léð.
Með frábærri kennslu sinni í Háskólanum, útgáfu lestrai-
bóka og þessum og fleiri ritgerðum hefur Sigurður eigi aðeins
fengið yngri kynslóðinni kyndla í hendur, heldur og kenn*
henni að þekkja tign vorra beztu manna. Þó að Nordal kunnn