Eimreiðin - 01.10.1956, Síða 53

ORNEFNI
285
Saga þjóðarinnar á sér staðfestingu í örnefnum. Þingvellir
og Bessastaðir, Brennugjá og Drekkingarhylur eru heiti, sem
staðfesta söguna í stórum dráttum og tala til allra, sem þau
heyra. Krosslaug í Lundarreykjadal er lítil og að því er virð-
ist ómerkileg uppspretta, sem í er volgt vatn, en hún breytir
um svip, fær yfir sig líf og jafnvel helgiblæ, þegar þess er
minnzt, að þarna voru niargir Vestfirðingar skírðir til krist-
innar trúar á leið frá Þingvöllum árið 1000, Afglapastígur
hjá Hrafnseyri minnir á aðför Þorvalds Vatnsfirðings að ein-
um hinum göfugasta íslendingi, sem uppi hefur verið, Hrafni
Sveinbjarnarsyni. Drangeyjar er ekki getið, án þess að mönn-
um detti í hug hinn frægi útlagi, sem þar dvaldi, og þegar
nefndar eru Hrafntættur, kemur mönnum til hugar, að þar
á að liafa fæðzt það barn, sem fyrst allra liafi verið i heiminn
borið á íslandi, Hrafn Hængsson. Ræningjatangi í Vestmanna-
eyjum minnir á Tyrkjaránið og Snorralaug í Reykliolti á
Snorra Sturluson.
3.
Eg hef nú bent á nokkur dæmi um samband örnefna \ið
atvinnulíf, hugsunarhátt og sögu þjóðarinnar, en nú skal vik-
'ð sérstaklega að því, hvernig örnefni verða til og af liverju
þau eru dregin, þó að það hafi raunar að nokkru komið fram
' því, sem þegar hefur verið sagt.
Fvrir fjórum tugum ára var Hallgrímur Jónsson í Ljárskóg-
"m í unglingaskóla séra Ólafs Ólafssonar í Hjarðarholti. Gekk
Hallgrímur dag hvern í skólann, og er það allt að tveggja
tíma gangur. Skólasystkini hans fylgdu honum oft á leið. þeg-
ar hann fór heirn, og sneru þá alltaf aftur við sama klettinn.
Kletturinn hlaut nafnið Áfangi, og hefur það loðað við hann
s'ðan. Annars staðar er holt, sem heitir Þurustapi. Þar var
tyrir rúmum 50 árum stofnað til stúlku, sem hlaut nafnið
bnríður, þegar hún var skírð. en þá er til hennar var efnt,
voru fleiri nærstaddir en boðnir voru, og sáu þeir síðan um
nafngiftina. Á veginum fram að Húsafelli er sléttur blett-
nr, sem hefur fengið heiti sitt af kunnu tilefni. Einu sinni
Voru þeir saman á ferð Steingrímur skáld Thorsteinsson og
presturinn, sem þá var í Reykholti. Hesturinn hnaut undir