Eimreiðin - 01.09.1968, Síða 48

194
F.MREIÐIN
hafði hann iðkað frá barnæsku, þótt uppskeran kæmi seint. Hann
lagði á margt gjörva hönd framan af ævi, enda hafði hann fyrir
stórri fjölskyldu að sjá, var skósmiður, uppfinningamaður, gas- og
rafvirki, hjólhestasmiður og bóksali. En eftir að fyrsta skáldsagan
kom út, helgaði hann sig ritstörfunum.
Ég kynntist skáldritum Lökkens, þegar ég vann í Bókasafni Hafn-
arfjarðar á árunum fyrir styrjöldina. Sjómennirnir, sem skiptu við
safnið, mig minnir einna helzt Jóngeir D. Eyrbekk, heimtuðu ég
læsi bókina Nýr bdtur d sjó, sem kom á íslenzku í þýðingu Jochums
Eggertssonar árið 1937. Ég gerði það, þótt ég þyrfti mjög að velja
lestrarefni vegna tímaskorts. Þá voru þeir Jóhannes V. Jensen og
Martin Andersen Nexö dönsku höfundarnir, sem ég las mest. Ég
iðraðist ekki að kynnast Lökken. Og þegar ég nú ligg hér þessa
morgunstund í Lyngbæ og rifja upp kynni mín af höfundum hér-
aðsins, koma þau góðu heilli til skila. Nýr bátur á sjó er í raun-
inni saga fiskveiðiþróunar hér við Kveinstafaflóa á þessari öld.
Uppistaðan eru veiðar og haf, sandur og strönd, en ívafið lifandi
persónur, átök þeirar og örlög og baráttan við erfið kjör. Sögu-
sviðið er ströndin hér um slóðir, fiskiþorpið Lökken er um 50 km
í norður frá Lyngbæ. Þangað sækja sumargestir nú unnvörpum
og þar er stórt gistihús og fjölmargir sumarbústaðir innan um
blásna melgrashóla ofan við hvítan sand. Hvað ég kannaðist vel
við þetta land úr sögum Lökkens. Hann lýsir einnig flögri sumar-
gestanna norður hingað og teflir lífi þeirra fram sem andstæðu við
stöðuga baráttu fiskimannanna við haf og sand. Aðalpersónunni,
sjóhetjunni Sören Strand, er þó vel ljóst, að sókn borgarfólksins
norður hingað getur orðið héraðsbúum lyftistöng, og því hvetur
hann til að búa í haginn fyrir það. Hann kyngir rneira að segja
þeirri ósvinnu að setja á svið fyrir þessa farfugla björgun úr brim-
garðinum. En björgunarsveitir og björgunarbátar á strandlengjunni
eru jafngömul fiskveiðunum. Sören Strand hefur marga brimlend-
inguna tekið í öldurótinu við sandinn, en að lokum ferst hann, er
hann stýrir báti sínum til nýrrar hafnar norður á ströndinni í for-
áttuveðri. Hans kynslóð kunni á sandinn, en sjólagið við garða í
hafnarkjafti varð honum að aldurtila.
En hvers vegna erum við þá stödd hér í Lyngbæ? Það er einnig
saga að segja frá því og vel þess virði að rifja hana upp.
Danskur rithöfundur heitir Kelvin Lindemann, nú rúmlega hálf-
sextugur. Hann hóf ritstörf á unga aldri, og kom fyrsta skáldsaga