Eimreiðin - 01.09.1968, Síða 72

218
EIMREIÐIN
húsið að ráða rithöfund til starfa um eins árs skeið í senn til rit-
unar leikhúsverka. Bæði eru þessi frumvörp nú til athugunar hjá
menntamálanefnd efri deildar, og er ekki vitað á þessu stigi, hver
örlög þeirra kunna að verða. En þar sem hér er hreyft athyglis-
verðum nýmælum, þykir Eimreiðinni ástæða til þess að vekja at-
hygli á þeim og kynna lesendum sínum efni frumvarpanna og rök
flutningsmanns fyrir þeim.
Frumvarpið um þýðingarsjóðinn gerir ráð fyrir því, að sjóðurinn
verði í vörzlu og undir stjórn menntamálaráðs og að það úthluti
styrkjum úr honum, enda miði úthlutunin að því að koma íslenzk-
um athyglisverðum samtímabókmenntum á framfæri erlendis. Gert
er ráð fyrir að höfundarnir hafi sjálfir frumkvæði að því að koma
verkum sínum á framfæri, en sæki síðan um styrk úr sjóðnum til
þess að kosta þýðingarnar. Þó er til þess ætlazt að höfundar geti
leitað til menntamálaráðs og notið aðstoðar þess við útvegun hæfra
þýðenda. Auk hinna beinu þýðingarstyrkja er svo gert ráð fyrir
heimild til menntamálaráðs að nota hluta af starfsfé sjóðsins til að
kynna íslenzk samtíma skáldverk erlendis, með líkum hætti og tíðk-
ast meðal ýmissa menningaríkja, sem vinna skipulega að því að
kynna verk samtímahöfunda sinna meðal annarra þjóða með útgáfu
og dreifingu bóka og bæklinga.
I framsögu fyrir frumvarpinu um þýðingarsjóðinn sagði flutnings-
maður meðal annars:
„Við Íslendingar teljum okkur bókmennta- og bókaþjóð, og því
hefur verið haldið fram með réttu, að hinar fornu bókmenntir
okkar hafi átt meiri þátt í því en nokkuð annað, að við héldum við
ríkri þjóðerniskennd um dimmar aldir og hófumst til sjálfstæðis
undan erlendu oki. Og enginn vafi er á því, að þessar bókmenntir
hafa aukið hróður okkar og skapað virðingu fyrir íslenzkri menn-
ingu. En það er nú svo, að lítil þjóð getur ekki lifað eingöngu á
fornri frægð, ef hún ætlar að viðhalda sérstæðri þjóðminningu sinni.
Við mjög erfiðar aðstæður eru skapaðar hér allgóðar samtíma-
bókmenntir. Við höfum mörgum ágætum rithöfundum á að skipa.
En við verðum að kynna þessar bókmenntir rneðal annarra þjóða,
ef við ætlum að halda reisn okkar í þjóðafjölskyldunni.
Það er sagt svo, að ísland liggi um þjóðbraut þvera nú orðið, og
við megum búa okkur undir sífellt nánari samskipti við aðrar þjóðir
heimsins. En hvað snertir bókmenntir okkar og kynningu þeirra