Eimreiðin - 01.09.1968, Síða 92

238
EIMREWIN
um, livort þær Inga og Gunna gefa
Brynjólfi og Sigvalda nokkuð eftir
— enda eru þau í sérflokki á svið-
inu, nema livað Valdemar Helga-
son veitir þeim að vanda trausta
fylgd í hlutverki Hjálmars tudda.
Önnur hlutverk eru fengin ungum
leikendum, af kynslóð sem lítur á
þetta eins og farsa og hefur ekki
aðstöðu til að skilja, að þær þjóð-
íelagsaðstæður, sem skópu viðlíka
persónur og Bjarna sterka, Grím
meðhjálpara og aðrar slíkar, séu
nokkuð annað en forkostulegur
skáldskapur. Við þessu er ekkert
að segja, enda þótt nokkur eftirsjá
sé að því, að Jregar kynslóð Brynj-
ólfs, Ingu og Valdimars er gengin,
verður enginn séra Sigvaldi, engin
Staða-Gunna og enginn Hjámar
tuddi.
Hitt viðfangsefnið er „Yvonne“,
leikrit eftir pólskan höfund, at-
hyglisvert fyrir margt. Þar þreytir
ung leikkona, Þórunn Sigurðar-
dóttir, frumraun sína á sviði í titil-
hlutverkinu, sem er kannski enn
merkilegra en leikurinn í heild
eða réttara sagt það nrerkilegasta
í leiknum, því að Yvonne segir
ekki nema eitt „já“ á sviðinu og
er þar þó lengst af; ekki um ann-
að tjáningarform en látbragð að
ræða, en Þórunni tekst að hagnýta
sér það þrönga svigrúm á athyglis-
verðan hátt, og spáir það góðu
um framtíð hennar sem leikkonu.
Leiksviðsverk þetta er gert í eins
konar „abstrakt“-stíl, sem átt hefur
liylli að fagna meðal pólskra leik-
ritahöfunda um langt skeið, og
hefur það komið fram hér, að leik-
húsgestir leggja ólíkan skilning í
það, hvað höfundurinn sé í raun-
inni að fara. Látum svo vera . ..
mitt er að yrkja, ykkar að skilja,
er haft eftir einum brautryðjanda
svipaðrar skáldskaparstefnu hér á
landi, sem að vísu var heldur
snemma á ferðinni. En þetta gerir
verkið að vissu leyti athyglisverð-
ara, veitir öllum viðara svigrúm,
leikstjóra, leikurum og ekki hvað
sízt áhorfendum.
Leikfélag Kópavogs er dugmikið
og áræðið að vanda. Það lætur sig
ekki eingöngu leiklistina máli
skipta, heldur hefur það og efnt
til kynningar á ýmsum skáldum og
verkum þeirra. Fyrir skömmu tók
Jrað til meðferðar leikrit eftir Gísla
J. Ástjtórsson, „Ungfrú Éttansjálf-
ur“, og hefur hann sarnið það úr
sögu sinni, „Brauðið og ástin“, sem
út kom fyrir nokkrum árum. Ekki
hefur sú endursamning lieppnazt
sem skyldi, en ekki verða hæfileik-
ar höfundar sem leikritaskálds
dærndir eftir því.
Og að lokum Jretta — ekki hefur
frétzt um neitt annað nýtt íslenzkt
leikrit á næstunni. Það eru að vísu
nokkrar fréttir, en ekki jákvæðar,
vægast sagt. Leiklist, sem ekki
stendur djúpum róturn í menn-
ingu og lífi þjóðarinnar, verður
aldrei annað en aðfluttur stundar-
gróður, hversu vel sem leikendurn-
ir túlka hlutverk sín. Og þjóðleg
leiklist er óhugsanleg án innlendra
höfunda. Hér skortir eitthvað á.
Kannski yfirgengur leikur dagsins
svo ímyndunaraflið, að höfundar
kunna þar engu við að bæta.