Tímarit lögfræðinga - 01.01.1968, Blaðsíða 18

I öðru lagi er að nefna þá leið, að þjóðir fái lögsögu
yfir landgrunnsfiskimiðum. Hér yrði um að ræða í fyrsta
lagi lögsögu til fiskiverndar, en einnig til forréttinda í
fiskveiðum á þessum svæðum umfram aðrar þjóðir.
Raunar yrði hér ekki unnt að miða við landgrunnið, þar
sem ekkert landgrunn er að finna fyrir ströndum ýmissa
þjóða, heldur yrði að setja markið á annan hátt, miða
t. d. við ákveðinn mílufjölda frá ströndum eða landhelgi
t. d. 50 mílur á haf út. Myndi þessi lausn að mestu full-
nægja óskum okkar Islendinga, þar sem mörg okkar
beztu fiskimið er að finna innan þessara marka, en hið
gagnstæða ætti við um þjóðir, sem á fjarlæg mið sækja.
Þessi leið á sér fyrirmynd i landgrunnssamningnum, sem
samþykktur var á Genfarráðstefnunni 1958 og gildi tók
10. júní 1964. Samkvæmt honum ræður strandríkið yfir
landgrunni sinu út á 200 metra dýpi eða lengra ef reynist
unnt að nýta auðæfi þess á meira dýpi. Þannig er hafs-
botninum deilt milli ríkja og miðlínan látin skipta lönd-
um. Má segja, að nokkur lögjöfnun væri i þvi fólgin að
skipta einnig upp á svipaðan hátt hafinu sem yfir land-
grunninu liggur og fá hlutaðeigandi ríki not þess umfram
önnur ríki.
1 þriðja lagi hafa menn látið sér detta í hug, að fá
Sameinuðu þjóðunum, eða einhverri annarri alþjóða-
stofnun, lögsögu yfir öllum auðæfum hafsins. Að baki
felst sú hugsun, að þá verði unnt á réttlátan hátt að
deila þeim auðæfum með öllum þjóðum, og gæta þess
jafnframt, að aldrei verði um of á þau gengið. Þessi
sama hugmynd, að því er varðar hafsbotninn, kemur
fram í tillögu sem Malta lagði fyrir allsherjarþing Sam-
einuðu þjóðanna 1967 og skyldi Sameinuðu þjóðunum
fengin yfirráð yfir öllum auðæfum sem í sjálfum hafs-
botninum finnast um veröld alla. Leggur Malta til, að
þau verði m. a. notuð til að veita þróunariöndunum hjálp
til bjargálna.
Hér skal engum getum að því leitt hvort samkomulag
16 Tímarit lögfræðinga