Tímarit lögfræðinga - 01.06.1968, Page 26
indum. Menn séu gæddir vitsmunum og samvizku og beri
að breyta bróðurlega hverjum við annan.
1 2. gr. yfirlýsingarinnar er sérstaklega tekið fram, að
eigi megi gera neinn greinarmun vegna kynþáttar,
litarháttar, kynferðis, tungu, trúar, stjórnmálaskoð-
ana, eða annara aðstæðna. Það, sem hér er tekið fram,
vekur einmitt athyglina að ummælum þeim, sem fram-
kvæmdarstjóri Sameinuðu. þjóðanna, U. Thant, viðhafði
nú fyrir nokkrum dögum við setningu fyrrgreindar al-
heimsráðstefnu í Teheran, en þar lýsti U. Thant því yfir,
að kynþáttamisréttið væri að verða alvarlegasta vanda-
málið, sem mannkynið hefur nokkru sinni átt við að
búa. Þetta mikla vandamál, sem er einna mest áberandi
og erfiðast við að eiga í Bandaríkjunum og Suður-Afríku,
þekkjum við þó ekki af eigin reynslu. Það er þó þýðingar-
mikið, að menn geri sér það fyllilega ljóst, að misrétti
það, sem hér á sér stað, er þó ekki mál, sem einungis
varðar þær þjóðir, sem við þessi vandamál eiga að húa.
Reynslan frá síðustu heimsstyrjöld sýndi greinilega, að
það ríki, sem á einhvern hátt kúgar þegna sína og meinar
þeim um sjálfsögð mannréttindi og beitir þá misrétti er
hættulegt ríki öðrum rikjum og þar með friði í heim-
inum.
Svipað má segja um 3., 4. og 5. gr. yfirlýsingarinnar,
sem banna þrælahald, nauðungarvinnu, pyndingar og
vanvirðandi refsingar. Allt eru þetta aðferðir, sem við
vitum öll, að eiga sér, því miður, stað í hinu pólitíska
lífi nú á dögum.
1 næstu greinum yfirlýsingarinnar eru svo ákvæði um,
að allir skuli vera jafnir fyrir lögum og eiga rétt á vernd
þeirra, án manngreinarálits, svo og bann við því, að menn
séu teknir fastir eða settir í fangelsi eftir geðþótta, um
jafnrétti fyrir óhlutdrægum dómstólum o. s. frv.. Allt
eru þetta ákvæði, sem eiga uppruna sinn í kenningum
þeim, sem fram komu á sínum tíma um hið fullkomna
réttarríki og fyrst fengu raunhæfa þýðingu með frelsis-
86
Timarit lögfræðinga