Tímarit lögfræðinga - 01.06.1968, Blaðsíða 53

Um friðhelgi heimilisins, húsleit og hréfleynd ræðir í
66. grein stjórnarskrárinnar. Talið er, að greinina beri
að skilja þannig, að hún leggi hömlur á leit í bifreiðum,
flugvélum og hirzlum utanhúss og leit á mönnum, jafnt
og á húsleit. 1 mannréttindayfirlýsingu Sameinuðu þjóð-
anna ræðir um helgi heimilis og einkalífs, og í sömu
andrá um, að ekki skuli vanvirða menn og spilla mann-
orði þeirra. Víða á Vesturlöndum og ekki sízt á Norður-
löndum hefur á síðustu árum mikið verið rætt um vernd-
un á friðhelgi einkalifs. Þetta mál var eitt af aðalumræðu-
efnunum á almenna norræna lögfræðingamótinu í Stokk-
hólmi haustið 19661). Þá var það ennfremur rætt á sér-
stalcri norrænni ráðstefnu, sem alþjóðanefnd lögfræðinga
efndi til í sömu borg vorið 19672). Haustið 1966 var
megináherzlan lögð á verndun á friðhelgi einkalífs gegn
fjölmiðlunartækjum og minnt á nokkra dóma, sem
kveðnir hafa verið upp í nágrannalöndunum og það at-
riði varða, svo sem um kvikmynd gerða í Noregi, sem
byggð var á gömlu morðmáli, um ljósmvndir teknar án
vitundar þess, sem myndirnar voru af o. fl. A ráðstefn-
unni vorið 1967 var einnig vikið að óþörfum læknisskoð-
unum og sálfræðirannsóknum, símahlerunum, ofsóknum
í síma og fleiru. Er ljóst, að hér kemur margt til athug-
unar, en tilraunir til að móta ákvæði til verndar frið-
helgi einkalifsins hafa enn ekki heppnazt þannig, að náð
hafi almennri viðurkenningu eða haft veruleg áhrif á
lagasmíð.
!) Sjá Förhandlingarna vid Det tjugofjárde nordiska jurist-
mötet i Stockholm 21 augusti — 2 september 1966, Stokk-
hólmi 1967.
2) Fyrir ráðstefnuna var lögð ritgerð eftir Stig Strömholm
dósent í Uppsölum, er nú hefur verið gefin út í sérstakri bók:
Right of Privacy and Rights of the Personality. A comparative
Survey, Stokkhólmi 1967. Ritið er 8. bindi í flokknum Acta
Instituti Iurisprudentiae Comparativae. Um ráðstefnuna al-
mennt sjá Bulletin of the International Commission of Jurists,
september 1967.
Timarit lögfræðinga
113