Tímarit lögfræðinga - 01.06.1968, Blaðsíða 44
að stjórnmálaflokkarnir séu til óþurftar. Vafalaust má
margt bæta, er starfsemi þeirra varðar, en þá er að gera
það fremur en að varpa frá sér þeim tækifærum, sem
heilbrigt flokksstarf býður. 1 stjórnarskrám Vestur-
Þýzkalands og Italíu eru ákvæði um stjómmálaflokka,
raunar næsta stutt og almenn að efni. 1 almennum lög-
um í nokkrum ríkjum eru og ákvæði af þessu tagi, ekki
sízt i Bandaríkjunum. Telja verður liklegt, að bæta mætti
lýðræðið i landi okkar með því að beina athyglinni að
stjórnmálaflokkunum og lagareglum um þá, eins og stutl-
lega mun drepið á síðar. — Um félagafrelsið er
þess ennfremur að geta, að í mannréttindayfirlýs-
ingu Sameinuðu þjóðanna segir, að engan megi neyða
til þátttöku í félagi, en slikt ákvæði er ekki i íslenzkum
lögum. I samningi Sameinuðu þjóðanna um efnahagsleg,
félagsleg og menningarleg réttindi frá 16. desember
1966,1) ræðir um rétt til að vera i stéttafélögum og rétt
til verkfalla. Samningur þessi er árangur margra ára
starfs að því að koma á bindandi þjóðréttarreglum um
mannréttindi á vegum Sameinuðu þjóðanna, en hefur
enn ekki tekið gildi. Verkfallsrétturinn er ekki tryggður
í stjórnarskrá Islands, en ákvæði þar að lútandi eru i lög-
unum um stéttarfélög og vinnudeilur. Bann það, sem er
í lögum nr. 33/1915, við verkföllum opinberra starfs-
manna, er í samræmi við undantekningarákvæði i samn-
ingi Sameinuðu þjóðanna frá 1966. 1 11. grein mannrétt-
indasáttmála Evrópu segir einnig, að löglegar takmark-
anir á félagafrelsi megi setja varðandi stjórnarstai’fsmenn.
I 72. grein stjórnarskrárinnar ræðir um prentfrelsi.
Bannað er að koma á ritskoðun, þ. e. athugun á prentuðu
máli, áður en því er dreift, en hins vegar verða menn
að ábyrgjast ritsmíðar sínar eftir á fyrir dómi. Hér á
!) Hið enska heiti er: „International Covenant on Economie,
Social and Cultural Rights“.
104
Tímarit lögfræðinga