Tímarit lögfræðinga - 01.09.2000, Side 32

geyma alþjóðlega viðurkennd grundvallarsjónarmið og feli í sér leiðbeiningar
um beitingu þeirrar armslengdarreglu sem 9. grein samningsfyrirmyndarinnar
felur í sér. Fyrstu leiðbeiningar af þessu tagi voru frá árinu 1979 en núverandi
leiðbeiningar að stofni til frá júlí 1995. Ætlunin er að leiðbeiningamar séu í
stöðugri endurskoðun eins og samningsfyrirmynd OECD. Viðbætur við þær
kornu í mars 1996 um óáþreifanlegar eignir (intangible property) og í ágúst
1997 um kostnaðarframlagssamninga (cost contribution arrangements).
Leiðbeiningunum er bæði beint að fyrirtækjunum sjálfum og skattyfirvöld-
um einstakra landa. Þær hafa því ekki formlegt, bindandi gildi gagnvart
aðildarlöndum OECD, sbr. ennfremur heiti þeirra. Þær eru því ekki af sjálfu sér
hluti af gildandi rétti landanna. Urlausnarefni varðandi milliverðlagningu milli
landa verður því fyrst og fremst að leysa samkvæmt innri löggjöf hvers lands.
Að því er Island varðar verða slík mál því fyrst og fremst leyst á grundvelli 1.
mgr. 58. gr. tskl. og 9. greinar viðkomandi tvísköttunarsamnings, þar sem hann
er fyrir hendi. I þessu sambandi skal þó enn minnt á tilvísun 9. gr. samnings-
fyrirmyndar OECD til leiðbeininganna. Það er því ljóst að þær hafa verulegt
skýringargildi og er það reynsla erlendra þjóða að dómstólar vísa til þeirra við
úrlausn mála, enda þótt þær hafi ekki verið formlega lögfestar í viðkomandi
landi.45
Alþjóðleg þróun á þessu sviði hefur verið í þá átt að innleiða leiðbeining-
amar með beinum eða óbeinum hætti. I Danmörku voru þáverandi leiðbein-
ingar frá 1979 gerðar hluti af leiðbeiningum skattyfirvalda á árinu 1983. Leið-
beiningamar frá 1995 hafa nú hlotið sess í dönskum rétti sem réttarheimild
vegna þess að þær fengu ítarlega umfjöllun í athugasemdum með lögum nr.
131/1998 um upplýsingaskyldu varðandi viðskipti innan samstæðu.
6.2 Reikningshaldsreglur
í sambandi við milliverðlagningu yfirleitt er vert að benda á þýðingu viður-
kenndra reikningshaldsreglna. I því sambandi má t.d. vísa til athugasemda við
2. mgr. 7. greinar samningsfyrirmyndar OECD en þar segir eitthvað á þessa
leið:
Venjulega (þ.e. við beitingu armslengdarreglunnar) myndi hagnaður þannig fundinn
samsvara þeim hagnaði sem ákvarðaður væri við venjulega framkvæmd vandaðs
viðskiptabókhalds.
Og nokkru síðar:
45 I sérstöku samkomulagi um framkvæmd skattamála milli ríkisstjómarinnar og Alusuisse sem
gert var við undirritun fimmta viðauka aðalsamningsins 1995 er m.a. vísað til nýsamþykktra
viðmiðunarreglna OECD um verðlagningu í viðskiptum milli skyldra aðila, sbr. frv. til laga um
lagagildi viðaukasamnings milli ríkisstjómar Islands og Alusuisse-Lonza Holding Ltd. um
álbræðsiu í Straumsvík, 120. löggjafarþing 1995.
100