Tímarit lögfræðinga - 01.09.2000, Síða 53

urinn taldi nægilega sýnt fram á það af hálfu félagsins að raunverulegar greiðslur
þóknananna samsvöruðu hagræðinu. Þar að auki var ekki álitið að ótengt fyrirtæki
hefði getað náð hagstæðari kjörum varðandi margnefndar þóknanir.
Landsskattarétturinn komst að svipaðri niðurstöðu í TfS 1990.298 LSR.
I málinu var dönsku dótturfélagi gert að greiða þóknun til erlends samstæðufélags
sem nam um 4% af nettósölu sem endurgjald fyrir nýtingu einkaleyfisréttinda, teikn-
inga, einkaréttinda o.s.frv., sem önnur félög innan samstæðunnar létu í té. Skatt-
yfirvöld neituðu að fallast á frádrátt vegna þóknananna með svipuðum rökum og í
úrsk. LSRM 1983.90. Auk þess báru skattyfirvöld því við að þóknanimar hefðu
ekki verið greiddar til þess samstæðufélags sem hafði látið í té þær tæknilegu mót-
greiðslur sem um var að ræða, heldur til samstæðufélags sem virtist ekki hafa með
höndum neina atvinnustarfsemi. Landsskattarétturinn féllst á umræddan frádrátt. Það
var lagt til grundvallar að það væri afgerandi, varðandi afstöðuna til spumingarinnar
um frádrátt, að hve miklu leyti þóknanagreiðslumar teldust vera í samræmi við
verðmæti þeirra mótgreiðslna sem samstæðan léti dótturfélaginu í té í staðinn. Það
væri því ekki hægt að álykta eins og skattyfirvöld að frádráttur væri útilokaður vegna
innansamstæðugreiðslna af þeirri ástæðu að greiðslan fór ekki til sama félags og lét
hina tæknilegu mótgreiðslu í té. Þar sem Landsskattarétturinn áleit að tekið hefði
verið á móti tæknilegri aðstoð o.s.frv., sem svaraði til greiddra þóknana, og að þessar
greiðslur væru ekki frábrugðnar því sem önnur, ótengd fyrirtæki myndu hafa
samþykkt, var frádrátturinn vegna þóknananna samþykktur.
Báðir síðastnefndir úrskurðir sýna að Landsskattarétturinn leggur til grund-
vallar rekstrarhagfræðilegt mat á þóknanagreiðslur vegna notkunar óáþreifan-
legra eigna. Þá þykir það ekki nauðsynlegt innan samstæðu að sama fyrirtækið
og tæknilega hefur með hin óefnislegu verðmæti að gera móttaki sjálft greiðslur
vegna þeirra. Það verður að telja eðlilegt miðað við það að hér er um óáþreif-
anleg réttindi að ræða sem erfitt er að staðsetja nákvæmlega innan samstæðu
eða er af hagkvæmnis- og höfundaréttarlegum ástæðum komið fyrir í einu
samstæðufélagi frekar en öðru. Til frekari skýringar á þessu atriði má nefna TfS
1992.395 Ö. “
í málinu var, m.a., um að ræða frádrátt samstæðufélags vegna útgjalda vegna
verkþekkingar (e. know-how), leyfisréttinda o.s.frv. til félags í Liechtenstein. Skatt-
yfirvöld og ákæruvaldið voru þeirrar skoðunar að útgjöldin væru tilbúningur og
skorti gagngreiðslu til hinna dönsku félaga. Af þeim sökum var gefin út ákæra gegn
félaginu og aðalhluthafa þess fyrir skattsvik. Eftir að hafa hlotið dóm í héraði tókst
félaginu og aðalhluthafa þess að sannfæra Eystri Landsrétt um að félögin hefðu í
raun notið verkþekkingar og annarra óáþreifanlegra gæða frá erlendum félögum í
samstæðunni. Enda þótt ákærðu tækist ekki að sanna að þessar mótgreiðslur kæmu
frá félaginu í Liechtenstein þótti sýnt að þær kæmu alla vega frá öðrum þátt-
takendum í samstæðunni. I forsendum landsréttarins var beinlínis tekið fram að það
réði ekki úrslitum fyrir frádráttarréttinn, hvort rekja mætti ákveðið gagnframlag til
þess fyrirtækis í samstæðunni sem hefði móttekið greiðsluna, ef ganga mætti út frá
121