Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.09.2000, Page 59

Tímarit lögfræðinga - 01.09.2000, Page 59
um hæð dráttarvaxta. Á árinu 1998 var kynnt á vegum viðskiptaráðuneytis frumvarp til nýrra vaxtalaga, en það var þó ekki lagt fram á Alþingi. Meðal breytinga, sem þar voru gerðar tillögur um, var að felldar yrðu úr gildi hömlur á því að semja um hæð dráttarvaxta. Nú nýverið hefur iðnaðar- og viðskipta- ráðherra skipað nefnd til þess að endurskoða vaxtalögin. Nefndin á að skila frumvarpi til nýrra vaxtalaga fyrir 1. september 2000. í lýsingu á hlutverki nefndarinnar, sem birt er á vefslóð iðnaðar- og viðskiptaráðuneytis, segir svo: Hlutverk nefndarinnar er að gera tillögu að breytingum á vaxtalögum til samræmis við réttarþróun erlendis, en einnig að tryggja réttaröryggi og einfaldleika í fram- kvæmd. Einnig má nefna, að á 35. Norræna lögfræðingamótinu, sem haldið var í Osló 1999, var m.a. til umfjöllunar hvort ástæða væri til að setja sérstaka ógildingar- reglu um vexti, sem fyrst og fremst tæki til dráttarvaxta.3 Þessi og fleiri tilefni leiða til þess, að rétt þykir að taka til umfjöllunar, hvort nauðsynlegt sé að breyta vaxtalögunum og ef svo er, hvaða ákvæðum þeirra eigi að breyta. Verður í greininni fjallað um þessi atriði og litið til þess, hvemig ákvæðum í vaxtalögum er skipað hjá öðrum Norðurlandaþjóðum. 2. REGLUR UM GILDISSVIÐ O. FL. 2.1 Gildissvið I 1. gr. vaxtalaga er gildissvið þeirra afmarkað svo, að ákvæði þeirra gildi um vexti af peningakröfum á sviði fjármunaréttar og á öðrum sviðum réttarins eftir því sem við getur átt, nema öðru vísi sé kveðið á í lögum. Gildissvið vaxtalaga á öðrum Norðurlöndum er í megindráttum hið sama, þ.e. þeim er einkum ætlað að gilda um peningakröfur á sviði fjármunaréttar. Orðalag ákvæða í vaxtalögum annarra Norðurlandaþjóða er þó afar mismun- andi að þessu leyti.4 í framkvæmd er því oft mikill munur á gildissviði vaxta- laga hinna einstöku Norðurlandaþjóða. Á öðrum Norðurlöndum er meginreglan sú, að reglur vaxtalaga gilda t.d. ekki um kröfur opinbers réttar eðlis, auk þess sem mjög er tíðkað að semja um vexti og dráttarvexti með öðrum hætti en leiðir af reglum laganna.5 Á íslandi hefur framkvæmdin hins vegar verið á þann veg, 3 Umfjöllunarefnið var nefnt Jamkning av dröjsmálsránta. Aðalframsögumaður var Anna Ekblom- Wörlund. 4 Sjá 1. mgr. 1. gr., sbr. 8. gr. dönsku vaxtalaganna, Renter ved forsinket betaling mv, nr. 583/1986, sbr. 5. gr. norsku vaxtalaganna, Lov om renter ved forsinket betaling m.m., nr. 100/1976, 1. gr. sænsku vaxtalaganna, Rántelag, nr. 635/1975 og 1. gr. finnsku vaxtalaganna, Rantelag, nr. 633/1982. 5 Sem dæmi má nefna 1. gr. finnsku vaxtalaganna (sænsk útgáfa), þar sem segir: „Denna lag tillámpas inte p& 1) galdsförhállande som bygger pá offentligráttslig grund ...“. í 1. gr. sænsku vaxtalaganna segir einungis að þau gildi um peningakröfur á sviði fjármunaréttar. Þetta ákvæði hefur verið skýrt svo, að reglum laganna kunni að verða beitt með lögjöfnun um kröfur, sem eru á 127
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.