Tímarit lögfræðinga - 01.02.2002, Side 11

tekur sér far með ölvuðum ökumanni, vitandi um ölvunina, eigi ekki rétt á
bótum úr ábyrgðartryggingu bifreiðar fyrir tjón sem af akstrinum leiðir. Ástæð-
an var sú að dómarinn taldi að dómvenjan stangaðist á við framangreindar
tilskipanir Evrópusambandsins, en skylt væri að skýra rrkisréttinn í samræmi
við þjóðréttarlegar skuldbindingar.
Nú hefur dómur Hæstaréttar gengið í þessu máli. Með lögskýringum, sem
sýnast torskildar öllum venjulegum lögfræðingum, kemst Hæstiréttur að þeirri
niðurstöðu að framangreind dómvenja stangist ekki á við tilskipanir Evrópu-
sambandsins. Sýnist töluvert kapp lagt á að komast að þeirri niðurstöðu. Verð-
ur helst að skilja niðurstöðuna svo að dómvenjan sé hluti af íslenskum skaða-
bótarétti, sem hvert aðildarríki EES-samningsins megi haga að vild sinni, og
því sé hún ekki í andstöðu við tilskipanimar sem kveði á um til hvers vátrygg-
ingar bifreiða skuli ná að lágmarki. Hæstarétti þykir hins vegar ekki ástæða til
að halda dómvenjunni lengur við „í ljósi þróunar skaðabótaréttarins hér á landi
og annars staðar“. Er sem dæmi tekin þróunin í dönskum skaðabótarétti. Þegar
dómvenjan hafði verið lögð til hliðar vom ökumaður og vátryggingafélagið
dæmd til að greiða tjónþola bætur á gmndvelli ábyrgðarreglna umferðarlaga.
Var dómvenjan þá ekki í raun undantekning frá þeim reglum eða hvað? Þótt
Hæstiréttur forðist að minnast á tilskipanir Evrópusambandsins í þessu sam-
hengi er afar líklegt að þær hafi hér riðið baggamuninn. Áhrif að utan þurfa alls
ekki að vera af hinu vonda, þvert á móti eru þau iðulega af hinu góða.
5