Tímarit lögfræðinga - 01.02.2002, Page 39

Sþ-sáttmálans í íslenskan rétt.36 í framangreindu felst að þrátt fyrir ákvæði 5.
gr. er óhjákvæmilegt að í kpl. séu sérákvæði sem einungis gilda í alþjóðlegum
kaupum. Þær sérreglur eru eins og áður segir í XV. kafla laganna og í einstökum
ákvæðum annarra kafla. Á hið síðamefnda einkum við um 26. gr., 4. mgr. 27.
gr., 2. mgr. 40., 4. mgr. 54., 2. mgr. 66. gr. og 3. mgr. 70. gr. laganna.37
í XV. kafla eru endurteknar nokkrar reglur Sþ-sáttmálans. Má í raun segja að
þar sé um að ræða beina lögleiðingu viðkomandi ákvæða. Á það að hluta til við
um ákveðnar gmndvallarreglur sáttmálans einkum ákvæði 88.-94. gr. sem að
því er alþjóðleg kaup varðar koma til viðbótar reglum þeirra kafla sem á undan
koma. Að hluta til em í kaflanum sérreglur sem víkja frá reglum annarra kafla
laganna og á það einkum við um ákvæði 96. og 97. gr. Að öðm leyti er um ýmis
ákvæði að ræða sem hafa minni þýðingu. Nokkrar af þeim sérreglum sem hér
koma fram em í samræmi við almennar reglur og réttarvitund á þessu sviði
þannig að í framkvæmd gilda að mestu sömu reglur um þjóðleg og norræn
kaup, sbr. t.d. ákvæði 89. og 90. gr.38
Vissar reglur Sþ-sáttmálans er ekki nauðsynlegt að endurtaka í lögunum í
heild þar sem þær má leiða af ýmsum öðmm reglum laganna. Sem dæmi um
slíkar reglur má t.d. nefna ákvæði 4., 5., 28. og 30. gr., 3. mgr. 45. gr., 53. og
59. gr., 3. mgr. 61. gr. og 80. og 83. gr. Þá ber þess og að geta að norrænu þjóð-
imar hafa ekki gerast aðilar að II. kafla Sþ-sáttmálans um samningsgerð og eru
reglur hans þar að lútandi því ekki endurteknar í kpl.39
9.2 Hugtakið alþjóðleg kaup
Skilgreiningu á hugtakinu alþjóðleg kaup er að finna í 87. gr. kpl. en sú grein
svarar til 1. gr. Sþ-sáttmálans.40 Með alþjóðlegum kaupum er átt við kaup milli
aðila sem hafa atvinnustöð hver í sínu ríki enda komi þetta fram í samningi,
leiði af fyrri viðskiptum aðila eða megi ráða af upplýsingum sem þeir hafa veitt
áður eða á þeim tíma er kaup voru gerð. f lagagreininni er á einfaldan hátt
endurtekin regla 1. gr. Sþ-sáttmálans. Skilgreiningin afmarkar gildissvið sér-
reglna um alþjóðleg kaup og á það sérstaklega við um XV. kafla, sbr. og 5. gr.
36 Sjá nánar Þorgeir Örlygsson: „Gildistaka nýrra kaupalaga hinn 1. júní 2001“, bls. 54.
37 Alþt. 1999-2000, þskj. 119, bls. 54.
38 Alþt. 1999-2000, þskj. 119, bls. 174.
39 Alþt. 1999-2000, þskj. 119, bls. 174.
40 f 1. gr. Sþ-sáttmálans segir: „1. Sáttmáli þessi gildir um samninga um sölu á vöru milli aðila sem
hafa starfsstofur í mismunandi ríkjum: 1. þegar ríkin eru samningsríki; eða 2. þegar reglur alþjóð-
legs einkamálaréttar leiða til þess að beita skuli löggjöf samningsríkis. 2. Litið skal fram hjá því
þótt aðilar séu með starfsstofur í mismunandi ríkjum þegar slíkt kemur ekki fram í samningnum
sjálfum eða í viðskiptum þeirra f milli eða í upplýsingum sem aðilar hafa látið f té einhvem tímann
áður en eða þegar samningurinn var gerður. 3. Hvorki skal taka tillit til þjóðemis aðila né þjóðfé-
lagslegrar eða viðskiptalegrar stöðu aðila eða samnings við ákvörðun um hvort sáttmáli þessi eigi
við“.
33