Tímarit lögfræðinga - 01.11.2003, Blaðsíða 69

og nauðsyn ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi vegna þjóðaröryggis eða almannaheilla,
til þess að firra glundroða eða glæpum, til vemdar heilsu eða siðgæði manna eða rétt-
indum og frelsi. Ákvæði þessarar greinar skulu eigi vera því til fyrirstöðu að lögleg-
ar takmarkanir séu settar við því að liðsmenn hers og lögreglu eða stjómarstarfsmenn
beiti þessum rétti.
2.4.1 Takmarkanir á rétti opinberra starfsmanna samkvæmt 2. mgr. 11. gr.
I 2. mgr. 11. gr. MSE er sérstaklega tekið fram að heimilt sé að takmarka með
lögum heimildir hers, lögreglu og stjómarstarfsmanna til að beita réttindum
samkvæmt 1. mgr. ákvæðisins. Hefur MDE ekki tekið beinlmis á því álitaefni hvað
felist í hugtakinu „stjómarstarfsmenn“. í máli Vogt gegn Þýskalandi20 fjallaði
dómstóllinn á hinn bóginn um skilgreiningu á hugtakinu „stjómsýsla ríkisins“.
Taldi hann að túlka ætti það þröngt og með hliðsjón af því starfi sem viðkom-
andi starfsmaður sinnti. Dómstóllinn tók þó ekki á því álitaefni hvort kennslu-
starf í ríkisreknum menntaskóla félli undir stjórnsýslu ríkisins og þar með hug-
takið „stjórnarstarfsmenn“ í skilningi ákvæðisins. Mannréttindanefndin hafði á
hinn bóginn sagt í sama máli að þetta starf félli ekki undir stjómsýslu ríkisins.
Það væri þannig ekki sambærilegt við stöður innan hersins eða lögreglunnar og
fæli ekki í sér meðferð opinbers valds.21
2.4.2 Verndar 11. gr. MSE verkfallsréttinn?
MDE hefur lagt til gmndvallar að í orðunum „til verndar hagsmunum sínum“
í 11. gr. MSE felist að yfirvöldum beri að veita stéttarfélögum nægilegt rými til
að gæta hagsmuna meðlima sinna. Það séu þannig réttindi félagsmanna stéttar-
félaganna að félögin fái að koma málefnum sínum á framfæri (right to be
heard). Hins vegar hafi aðildarríkin víðtækt svigrúm til að meta með hvaða
hætti þau tryggi þennan rétt. Þetta svigrúm leiði m.a. af því að freisti aðildar-
ríkin þess að ná viðunandi jafnvægi á milli þeirra andstæðu hagsmuna sem veg-
ist á, reyni á sjónarmið sem séu viðkvæm félagslega og stjómmálalega séð.
Einnig af því að mikill munur sé á löggjöf ríkja á þessu sviði.22 Af sáttmálanum
leiði að stéttarfélög eigi samkvæmt landslögum rétt á að berjast fyrir hagsmun-
um félaga sinna við aðstæður sem ekki brjóti í bága við ákvæði 11. gr. Út frá
þessum forsendum kvað dómstóllinn í máli Landssambands belgískra lögreglu-
manna frá 1975 upp úr um að einstök stéttarfélög geti ekki krafist þess á grund-
velli ákvæðisins að stjómvöld hefðu við sig samráð um ýmis vinnutengd mál-
efni.23 í máli Félags sœnskra slökkviliðsmanna frá 1976 sagði dómstóllinn
einnig að enda þótt gerð kjarasamninga væri ein leið til að vemda starfstengda
20 Vogt gegn Þýskalandi, dómur 26. september 1995.
21 Ákvörðun 30. nóvember 1993 (mál nr. 17851/91).
22 Gustafsson gegn Svíþjóð, dómur 28. mars 1996. Sjá einnig mál Francesco Schettini gegn Italíu
(mál nr. 29529/95), ákvörðun 9. nóvember 2000.
23 National Union ofBelgian Police gegn Belgíu, dómur 1. október 1975.
279