Tímarit lögfræðinga - 01.11.2003, Blaðsíða 26

Gerðar eru ákveðnar kröfur um skýrleika fyrirspurnar eða tilkynningar
seljanda því að það er skilyrði að seljandinn hafi í báðum tilvikum greint tiltek-
inn tíma til efnda. Þar að auki er það skilyrði að efndir hafi í raun orðið á þeim
tíma sem nefndur var. Ef tilgreining seljanda á tíma er ónákvæm eiga við
ákvæði 3. mgr. 23. gr. og 29. gr. kpl. Oljósar yfirlýsingar seljanda um erfiðleika
við efndir fullnægja ekki skilyrðum greinarinnar og kalla þær því ekki á við-
brögð af hálfu kaupanda samkvæmt þessari grein.33
Hvað telst hœfilegur tími hjá kaupanda í þessum efnum ræðst af mati á at-
vikum og aðstæðum í hverju tilviki en yfirleitt verður að krefjast skjótra við-
bragða af hans hálfu. Gera má strangari kröfur til atvinnurekenda í þessu sam-
bandi en gerðar eru til neytenda, en þegar kaupandinn hefur fengið slíka til-
kynningu er ekki ástæða til þess að veita honum mjög langan umhugsunarfrest
til þess að svara.
Réttur kaupanda til þess að krefjast riftunar fellur ekki alltaf niður þótt hann
svari of seint. Hafi seljandinn t.d. tiltekið afhendingartíma er riftun samt sem
áður hugsanleg ef afhending verður ekki á þeim nýja tíma sem seljandinn hefur
tiltekið og sá dráttur er verulegur, sbr. 1. mgr. 25. gr. Einnig má vera að loks
þegar seljandinn afhendir hlutinn komi í ljós að á honum sé verulegur galli sem
réttlæti riftun.
Ef fyrirspum seljanda fullnægir ekki kröfum 24. gr. eiga við eins og áður
segir ákvæði 3. mgr. 23. og 29. gr. Kaupandinn heldur þá rétti sínum til þess að
krefjast efnda in natura meðan frestur skv. 3. mgr. 23. gr. er ekki útrunninn, og
riftunarfresturinn skv. 29. gr. hefst ekki fyrr en hluturinn er afhentur. Af orðum
24. gr. leiðir að seljandi ber áhættuna af því að tilkynning samkvæmt greininni
komist til kaupanda, og af ákvæðum 82. gr. leiðir að seljandinn ber áhættuna af
því að svar kaupanda komist til skila.
í 25. gr. kpl. er gert ráð fyrir rétti til þess að setja viðbótarfrest og þar eru
einnig tilgreind þau réttaráhrif sem slíkur frestur hefur. Reglunni í 24. gr. er
einnig unnt að beita þegar kaupandinn hefur sett viðbótarfrest og seljandinn
svarar því til að hann geti ekki afhent það sem um var samið fyrr en viðbótar-
fresturinn er liðinn. Er eðlilegt að líta svo á að kaupandinn verði einnig að svara
fyrirspurn seljanda undir slíkum kringumstæðum, t.d. með því að kaupandinn
haldi fast við upphaflegan viðbótarfrest.34
í 22. gr. neyt.kpl. er ákvæði sambærilegt 24. gr. kpl.35 Ef fyrirspum seljanda full-
nægir ekki kröfum 22. gr. neyt.kpl. eiga við ákvæði 3. mgr. 21. gr. þeirra laga og
ákvæði um riftunarfrest. Þannig heldur neytandinn rétti sínum til þess að krefjast
efnda in natura meðan frestur samkvæmt 3. mgr. 21. gr. er ekki útrunninn, og riftun-
33 Alþt. 1999-2000, þskj. 119, bls. 82-83.
34 Sambærilegar reglur og fram koma í lagagreininni eru í 49. gr. Sþ-sáttmálans. Alþt. 1999-2000,
þskj. 119, bls. 83
35 Alþt. 2002-2003, þskj. 904, bls. 41-42.
236