Búnaðarrit - 01.01.1895, Síða 39

35
sýnilegrar nytsemdar1. Jón Eiríksson fer þessum orð-
um um sjera Björn í formálanum fyrir „Grasnytjum“:
„Svo cr [irófasturinn sjera Björn þjóðkunnur að mann-
kostum og lærdómi, cigi einungis úti á íslandi ogvíðar
hjcr í ríkjunum, heldur og cinnig um suðurlönd og vest-
ur á Franz, að eigi þarf eg að leita honum nje riti
hans lofs með línuin þessuin11.
Misjafnlega inun búnaðarritum sjera Bjarnar hafa
vcrið tekið af almenningi. Flestir umbótamenn 18. ald-
arinnar urðu óvinsælir af alþýðu. Menn kunnu illa
breytingakenningum þeirra og aðfinningum. Margir
þeirra urðu fyrir háði og hatri. Þó mun sjera Björn
hafa sætt minna álasi en margir aðrir, er rituðu um
framfarir og umbætur atvinnuveganna. Það sýnist svo
sem Atli hafi þegar orðið allvinsæll. En Grasnytjar
munu hafa átt minni vinsældum að fagna. t>að þótti
að vísu eigi hneyxlanlegt að nota innlendar plöntur til
lækninga, þvi að það hafði tíðkast um iangan aldur.
En hitt þótti heimskulegt, að tala um að almenningur
ætti að nota ýmsar viltar plöntur til matar og matbætis.
Það þótti eigi sæmilegt, að ætla manninum að lifa við
„grasíl, svo sem væri hann „grasbítur“. Þessi hugsun-
arháttur birtist víða í andmælum almennings gegn mat-
jurtarækt og notkun íslenzkra plantna til matar. í
*) Skáldskapur oe: fagrar listir voru i miuni motum á 18. öld
en á flestum öðrum timum. Heimspokingarnir störfuðu mest, að því,
að finna þan sannindi, er vairu grundvöllnr framfara og liagBældar.
Náttfirufræðingnrnir rannsökuðu nytsemi hintnnnn o. s. frv. Það
eitt var mikilB inetið, er gat bereýuilega orðið til að bæta hag al-
meunings. Þe.sBari stcfnu t'ylgdi Bjöm Halldðrsson rækilcga. Þess
vegna segir hann, að „Arnbjörg11 cigi að kenua dætrum sínum það
„sem hún kann skynsamlega að væntn, nð þeim megi siðan á
þroskaahlri að gagni koma........þvi knnnátt.a bö, Bem ekki
gagnar, vegur jafnt við þá vaukunnáttu, sem ekki skaðar“.
3*