Dvöl - 01.11.1937, Blaðsíða 34
360
D V 0 L
vestur á sléttunni. Kveldloftið þar
úti var rautt eins og dreyri. Var
þessi roði endurskin áf blóði-
stokkinni jörð Spánar, þar sem
hagsmunagræðgi mannanna, til-
litsleysi og grimmd birtist í
stækkaðri mynd hversdagsleik-
ans?
Var það ekki auvirðileg fjar-
stæða að sýta afleiðingar gam-
allar flónsku og eðlisrunna smá-
mennsku einhverra og einhverra,
þegar þúsundir af saklausu fólki
lágu flakandi í sárum og fengu
sér engar bjargir veitt?
Var ekki náttúran sjálf að sýna
mönnunum hrylling þeirra eigin
illverka í blóðhrönnum vestur-
loftsins, eða voru þessir litir sól-
arlagsins lögmálsbundnir þættir
tilverunnar, til þess gerðir að lyfta
hugum mannkynsins upp frá vett-
vangi þeirrar baráttu, í smáu og
stóru, sem var svo ömurlega ein-
kennd af blekkingum og svik-
semi?
Vinátta og friður!
Hve þessi fögru orð voru mis-
notuð og svívirt. Hversu þau eru
ötuð af tryggðleysi og ótrú-
mennsku. Vináttan var tálbeita ein
til að ná eftirsóttum hagsmunum,
litlum sem stórum. Og þegar þeir
voru fengnir, var henni lokið.
Hún hvarf á burt eins og fjúk-
andi reykur.
Sigmundur lítur niður grasi
vafna brekkuna, sem sést líka og
nær því eins skýrt í blikandi
spegilfleti hafsins.
Hinir tveir ókunnu gestir eru
risnir á fætur.
Þeir koma í hægðum sínum
upp sama stíginn og hann gekk
fyrir stundu — á flótta undan
gömlum minningum, sem vaknað
höfðu svo skyndilega og óvænt.
En þetta var þroskaleysi eitt.
Gat hann ekki glaðzt yfir því að
hafa hitt þessa tvo menn, sem
svo reyndust hvorir öðrum sem
hann hafði heyrt? Braut ekki ein-
mitt hið verðskuldaða, gagn-
kvæma traust þeirra og vinfengi
um þvert meginskoðun hans á
mönnunum?
Þeir voru einungis heppnari en
hann sjálfur. Það var allt og
sumt.
Speglaðist ekki mannleg gæfa
í vináttu þeirra og tryggð? Og
náði ekki eitthvert brot af þeirri
hamingju inn í hans eigin sál?
Myndu mennirnir ekki ein-
hverntíma verða svo þroskaðir, að
farsæld lífsins yrði þeim sameig-
inleg, eins og loftið, sem þeir
önduðu að sér?
Sigmundur rís upp af bekkn-
um, sem hann sat á, og heldur til
móts við hina ókunnu menn.
Hann langar til að þakka þeim,
finnst eins og hann geti vafið þá
að sér, af því að þeir eru fulltrú-
ar hins eftirsóknarverða lífs.
Geislar frá þeirra eigin gleði
hafa brotizt í gegnum myrkur-
vegg gamalla, dapurra minninga
og gert hann einskonar þátttak-
anda í farsæld manna, er honum