Dvöl - 01.04.1938, Page 51

D V 0 L
129
hóp, og forðast eins og heitan
eldinn allar utanaðkomandi trufl-
anir; allt það, sem stofnar til um-
stangs kringum hann og vekur at-
hygli á honum. — Petta er hin
gullna lífsregla skáldsins.
En í haust komst hann ekki hjá
því að brjóta hana. Hann varð að
gera svo vel og taka afleiðingun-
um af því, að hann hafði skrifað
betur en venjulegir rithöfundar.
Hann fór sjálfur til Stokkhólms
til þess að taka á móti Nobels-
verðlaununum. Blaðamenn og
bókrýnendur kepptust um að ná
tali af honum. Iiann var hylltur
eins og þjóðhöfðingi og lofsung-
inn eins og sigursæll herforingi.
í öllum menningarlöndum var
hann helzta umtalsefni unnenda
fagurra bókmennta. í hans eigin
föðurlandi, Frakklandi, mun þó
hafa verið einna minnstur þytur
um nafn hans og persónu; meiri
hluti frakkneskra bókmenntafræð-
inga og bókrýnenda eru fremur
íhaldssamt fólk og þykir Roger
Martin du Gard helzt til rót-
tækur. — Vegna þess slæma orðs,
sem fer af Roger Martin du Gard
nieðal fyrrnefndrar manntegundar
í ættlandi hans, spurði danskur
blaðamaður hann, hvort liann væri
kommúnisti. Rithöfundurinn svar-
aði: ,,Ég hefi enga pólitíska skoð-
una. Með það svar ættu allir að
vera ánægðir!
Roger Martin du Gard var ung-
ur settur til mennta, lagði stund
á fornfræði og lauk doktorsprófi
í þeirri grein, með miklu lofi, að
eins 26 ára gamall.
Ári síðar (1908) gaf hann út
fyrstu skáldsögu sína: Devenir !
Nafnið bendir til þess, að hann
hafi skoðað þessa írumsmíð sína
sem einskonar prófstein á það,
hvort hann hefði hæfileika til rit-
starfa, því að orðið „devenir"
þýðir „að verða“, en í því get-
ur falizt spurningin: „Iivað verð-
ur úr þér?“ — svarið er nú
alheimi kunnugt: Stórskáld!
Önnur skáldsaga hans, J e a n
Barois, kom út 1913 og skip-
aði honum þegar á bekk með
snjöllum rithöfundum. Sú bók
fjallar um ólgu þá og umrót, sem
Dreyfusmálið alræmda kom af
stað í Frakklandi á sínum tíma,
en þó einkum áhrif þess á liugs-
unarhátt og lífsskoðun æskulýðs-
ins. Þykir rithöfundurinn hafa leyst
viðfangsefnið afburða vel af hendi,
enda lagði hann mikla vinnu í að
kynna sér öll þau gögn málsins,
er verða máttu honum að gagni
við samningu sögunnar.
Meginverk Roger Martin du
Gard er skáldsagan mikla, Les
T h i b a u 11, sem nefnd var í
upphafi þessa máls. Til leiðbein-
beiningar fyrir þá lesendur Dval-
ar, sem ráða við Norðurlanda-
málin, skal þess getið, að hún
heitir á dönsku Familien Thibault
en á sænsku Slákten Thibault. —
Þýðing nafnsins á Norðurlanda-
málunum er dálítið villandi. Sag-
an cr nefnilega ekki ættarsaga í