Dvöl - 01.04.1938, Side 74

152
D V Ö L
stundum nær því ótakmarkaðar
fjárhæðir, en á móti er ekki kraf-
ist ákveðins starfs eða árangurs.
Ættu menn almennt von á því
að hækka eða lækka í störfum
og launum, eftir því sem þeir
leystu verkin af höndum — og
missa þau alveg, leysi þeir ekki
ákveðið hæfilegt lágmarksstarf af
hendi, þá væri víða öðruvísi um-
horfs heldur en nú er. Fram að
þessu hefir venjulega verið siður-
inn, að þegar einhver cr búinn að
fá embætti eða starfa hjá ríkinu
— og það sækjast eðlilega marg-
falt fleiri eftir að fá heldur cn þeir
sem að komast — þá er talin
skylda að láta þá lafa í þjönustu
ríkisins, næstum hvernig semþeir
leysa störf sín af hendi. Stefnu-
breyting, í þ'essum efnum er eitt af
nauðsynjamálum framtíðarinnar.
En það er margt fleira en ríkis-
stofnunardoðinn, sem er að ferða-
málunum. Eitt af því er afskipti
ríkisins af veitingum, svo sem
veilingaskatturinn o. íl. Ríkið krefst
þess, að þegar seld er t. d. mál-
tíð syöngum ferðamanni á kr. 1.50
—2.00, að þá renni 10°/o af and-
virðinu í ríkissjóð, og alveg sama
þó að allt efni í máltíðina sé fram-
leiðsla bændanna umhverfis veit-
ingahúsið. Og þetta gjald rennur
svo til almennra þarfa ríkis-
ins. Or því þcssi veitingaskattur
er, þá ætti hann heldur að renna
í veitinga- og gistihúsasjóð, cr
hefði það hlutverk að gera heim-
ili ferðamannsins betri, vistlegri,
stærri og fleiri, og gjarnan hefði
a. m. k. eitthvað af fcrðaskrifstofu-
gjaldinu mátt ganga til slíkra liluta.
Eitt af því sem gerir mörgum
ferðamönnum nær því ómögulegt
að koma til landsins er skortur-
inn á góðum gistihúsum, einkum
á fögrum og aðlaðandi stöðum
uppi í landinu, þar scm ferðamenn
hafa jnesta ánægju af að dvclja.
En tíminn er svo stuttur, sem
sumargistihúsin fá gesti, að þaö
er varla liægt að búast við því að
einstakir menn geti reist J>au og
rekið, svo að Jiað borgi sig, a. m.
k. fyrstu árin. Rað væri því full
þörf á því að ríkið breytti um
stefnu og færi að stuðla að því
—í..í stað áníðslu — að reist yrðu
góð gistihús á líklegum ferða-
mannastöðum.
Góð gisti- og veitingahús á að-
laðandi stöðum, séu þau vel rekin
af sæmilega menntuðu fólki, er
eitt höfuðskilyrði fyrir auknum
ferðamannastraum til landsins og
þar með stórauknum tekjum lands-
manna af erlendum ferðamönnum.
Einkennilegt land ognáttúrufeg-
urð þess er tekjustofn, sem lands-
menn eiga eftir að fá drjúgar
tekjur af, án þess að skerða hann
fyrir ókomnum kynslóðum.
Rúmið leyfir ekki að ræða þetta
mál frekar að sinni, en það verður
eittaf stærri fjárhagsmálunum í af-
komu og menningu íslendinga,
þegar vaknar almennur skilningur
og áhugi fyrir þessum þætti þjóð-
málanna. V. G.
L