Uppeldi og menntun - 01.07.2005, Síða 63

fyrir hvert starf og rö› matskvar›a og starfa ákvör›u› me› klasagreiningu me› stökum
tengslum (single linkage cluster analysis).
NIÐURSTÖÐUR
Unni› var úr gögnunum me› dreifigreiningu flar sem störfin 11 og kvar›arnir 12 voru
innan hópa en kynfer›i og búseta milli hópa. Eins og sést á Mynd 1 eru flversni› yfir
kvar›ana 12 ólík eftir störfum og kynjum, F(110, 770)= 6,3, p<0,001, Λ= 0,53, auk fless a›
vera ólík eftir störfum og búsetu, F(110, 770)= 2,5, p <0,001, Λ= 0,73. Einnig var
vísbending um fjórhli›a samvirkni kvar›a, starfa, kynfer›is og búsetu, F(110, 770)= 1,2,
p<0,055, Λ= 0,85, sem bendir til fless a› kynjahrifin á Mynd 1 gætu veri› breytileg eftir
búsetu.1
Á Mynd 1 er leitast vi› a› ra›a störfum inn á myndina flannig a› störf me› svipa›
flversni› séu nálæg hvert ö›ru. Þannig ver›ur stígandi í mati á kvenleika starfanna flegar
fari› er frá vinstri til hægri og upp á vi› á myndinni. Me› hli›sjón af flessu og e›li
einstakra starfa vir›ist e›lilegt a› líta svo á a› ne›st séu karlastörf en kvennastörf ra›ist
efst á myndina.
Athygli vekur a› fla› er tiltölulega lítill munur á mati kynjanna á störfunum ne›st á
myndinni ef undan er skilinn áhugi sem er mun minni hjá stúlkum en drengjum. Einnig
er veik tilhneiging til fless a› stúlkur meti gagnsemi, ábyrg› og jafnvel vir›ingu flessara
starfa meira en drengir. Stúlkur vir›ast flví hafa lítinn áhuga á flessum karlastörfum en
bera vir›ingu fyrir fleim, jafnvel ögn meiri en drengir.
Þegar liti› er til kvennastarfanna flriggja vekur athygli a› drengir telja störf hjúkrunar-
fræ›inga og kennara einkennast af mikilli gagnsemi, ábyrg› og samskiptum en sí›ur starf
ritara. Áhugi fleirra er hins vegar lítill. Til samanbur›ar meta stúlkur gagnsemi, ábyrg›,
samskipti og vir›ingu flessara starfa mun hærra en drengir. Þær hafa einnig mun meiri
áhuga á flessum störfum en drengir, sérstaklega hjúkrunarfræ›ingsstarfinu.
Læknisstarfi› er dálíti› sér á parti, flar sem gagnsemi, ábyrg›, samskipti, vir›ing og tekjur
eru metin afar hátt og hærra af stúlkum en drengjum. Mikill áhugi er á starfinu en mun
meiri hjá stúlkum en drengjum.
Þetta má draga saman flannig a› gagnsemi og ábyrg› hef›bundinna karlastarfa sé
metin tiltölulega lágt en eilíti› hærra af stúlkum en drengjum. Áhugi stúlkna er lítill á
flessum störfum. Í samanbur›i vi› karlastörfin er gagnsemi og ábyrg› kvennastarfanna
metin hátt af bá›um kynjum en mun hærra af stúlkum. Áhugi drengja er lítill á flessum
störfum. Starf ritara er fló tiltölulega lágt meti› á flessum tveimur kvör›um. Vi› flessa
túlkun er fló mikilvægt a› hafa í huga a› vi› athugu›um a›eins 11 störf og úrtak
„kvennastarfa“ er flví mjög líti›. Me› grófri einföldun mætti fló segja a› bæ›i kyn telji
kvennastörf (a› ritarastarfinu undanskyldu) samfélagslega gagnleg og ábyrg›armikil en,
a› hjúkrunarfræ›ingsstarfinu undanskyldu, flykja drengjum flau ekki tiltakanlega
vir›ingarver›.
G U ÐB J Ö R G V I L H J Á L M S D Ó T T I R O G G U ÐM U N D U R B . A R N K E L SS O N
63
1 Til a› einfalda framsetningu er ekki greint frá ö›rum hrifum í flessu 11x12x2x2 sni›i. Þannig fengust
marktækar ni›urstö›ur fyrir meginhrif kyns, búsetu, starfa og kvar›a, tvíhli›a samvirkni fyrir kynfer›i
og starf, búsetu og starf, kynfer›i og kvar›a, búsetu og kvar›a og kvar›a og störf.
uppeldi_14arg_2hefti_9 copy 12/13/05 9:49 AM Page 63