Morgunn - 01.06.1972, Side 52

50
MORGUNN
hægt og hikandi, meðan hann var að lýsa því, sem hann sá.
Hvorugur háskólakennarinn mælti orð frá munni.
Croiset hóf mál sitt þannig: „Ég fæ mynd af dýrum. Þetta
snertir eitthvert dýr. Gæti það hafa verið fornaldardýr? Þarna
eru líka einhverjar lifandi verur, skepnur sem líkjast meir
mönnum en dýrum. Mennskar verur, sem þó líkjast ekki okk-
ur. Það er mjög langt síðan þetta var. Ég kem ekki auga á stóra
skepnu, og þarna er líka fíll. Nú sé ég myndir af villimönnum.
Þeir eru dökkir á lit, líkjast Bushmönnum. Þetta er í Afríku.
Þetta fólk hefur einkennilegar venjur — helgisiði! Þetta er ein-
hver trúarathöfn i hellinum. Ég sé eld, líka sé ég þverhnípi og
stóran helli. Fólkinu var hrint niður fyrir þverhnípið. Þetta
eru negrar. Nú sé ég fólk í röðum, það eru áreiðanlega fimm
eða sex hundruð. Þetta minnir mig á negramúsík, æðisgenginn
jazz. Þarna sé ég stein, þar sem mönnum er fórnað. Ýmsir eru
drepnir. Þetta gerist fyrir kristni. Þarna eru skepnur, sem ekki
eru til framar, fílar eða eitthvað sem likist þeim.“
Eftir þessa tilraun fékk Croiset að taka beinið heim með sér.
Viku seinna, 24. desember 1953, bætti hann þessum sýnum
við:
„Þetta er lítið bein af dýri. En þessi bein standa í sambandi
við eittthvað annað: fornaldardýr? Nei, varla mundi ég segja
það. Samt voru þarna í nágrenninu dýr, sem hvergi eru nú
framar til. Þetta bein stendur eitthvað í sambandi við Vestur-
Afríku. Enn fremur sé ég helli, stóran helli. Nálægt hellinum
sé ég þverhníptan hamar, innst í hellinum er mikið hengiflug.
Hér um bil þrjátiu fet frá þessu þverhnipi sé ég einkennilega
lagaðan blótstein eða höggstokk. Þar stendur hópur manna, og
virðast vera einhverjir valdamenn. Þeir standa bak við blót-
steininn. Mikil fylking manna gengur fram hjá þeim. Þeir
eru með hendumar bundnar aftan við bak. Þeir eru barðir í
höfuðin eða í hálsinn og siðan varpað á bál. Hálfbrunnum er
þeim síðan steypt þaðan niður af hengifluginu. Nú sé ég alls
konar mannlegar verur. Þarna eru negrar á ýmsum menning-
arstigum. En ég sé líka fólk, sem er miklu Ijósara á hörund.
Þessir ljósu menn bera löng spjót og skjöldu. Þeir eru mjög