Faxi - 01.12.1983, Blaðsíða 69
að bíða í 1 ár eftir íbúð eftir að þú
giftir þig. Síðan greiðir þú fast 5%
af launum þínum í húsaleigu, en
þarft aldrei að óttast að lenda út á
götunni eftir að þú einu sinni ert
búinn að fá húsnæði.
Engin ljósaskilti eru á verslun-
um og útstillingar í búðagluggum
mjög lítið áberandi, enda vöruúr-
val bágborið miðað við okkar þarf-
ir.
Á ökuleið okkar til og frá hóteli,
var verslun, þar sem alltaf var 100
- 200 metra biðröð. Þetta vakti
undrun okkar. Við spurðum hvað
þarna væri til sölu. Svarið var. -
Jú, í þessari búð fengjust oft vest-
rænir skór.
Á kvöldin, - bæði í Moskvu og
Leningrad var okkur boðið í sirkus
á ís, tónieika ýmiss konar, þjóð-
dansasýningu og balletta.
Aldrei þurftum við að greiða
aukalega fyrir neitt. Alit var inni-
falið í dvölinni þarna. Matur, að-
göngumiðar, skoðunarferðiro.þ.l.
Mikil umferð gangandi fólks var
í miðborginni, mjög elskulegt í
viðmóti, unga fólkið mjög laglegt
og glaðlegt, vel klætt - en tískan
gamaldags miðað við vesturlönd.
Ungar konur sumar enn á þykk-
botna skóm sem hér voru í tísku
fyrir 7 - 8 árum.
Við héldum að auðvelt yrði fyrir
okkur útlendingana með nógan
gjaldeyri að versla í dollarabúðun-
um, en þær komu á óvart eins og
annað. Við komum samt í eina
þeirra stærstu í Moskvu, en þetta
eru bara eins og hverjar aðrar frí-
hafnir, sem leggja mesta áherslu á
vín og tóbak, myndavélar, skart-
gripi o.þ.l. En alls engar stórversl-
anir eins og við höfðum gert okkur
í hugarlund.
Þessar búðir eru annars starf-
ræktar í öllum stærri hótelum.
Leningrad - eða Pétursborg eins
og hún hét áður, er miklu vest-
rænni en Moskva, enda örstutt yfir
Finnska flóa til Helsinki.
Hún er afskaplega fögur borg,
byggð á ótal eyjum og fagrar brýr
setja mikinn svip á hana.
Pétur mikli byggði hana fyrst
upp. Þar reisti hann sér Vetrar-
höllina á bökkum árinnar Nevu.
Sumarhöllin er rétt fyrir utan
borgina og sumarhöll drottningar
hans, Katrínar fyrstu, sömuleiðis.
Við skoðuðum allar þessar hall-
ir. - Og hvílíkur íburður. í vetr-
arhöllinni eru 1059 salir, en þess
má geta að fjölskylda Péturs mikla
var 7 manna fjölskylda.
Ásamt íburði hallarinnar er hún
full af dýrinds listaverkum sem
keisarafjölskyldan safnaði víðs
vegar í Evrópu. Stóru meistararnir
Rembrandt, Leonard de’Vinci,
Goya - eru þarna í tugatali hver.
Þannig að höllin er í dag 3. stærsta
Iistasafn heims, næst á eftir Louvre
í París og Art Gallery í London.
Ef þú eyddir 6 dögum vikunnar í
að skoða safnið 8 klst. á dag, stans-
aðir 30 sekúndur við hvern list-
mun, tæki það þig 9 ár að skoða
allt saman.
í hallargarðinum við sumarhöll-
ina eru 250 marmarastyttur, flestar
þaktar ekta gulli. 180 gosbrunnar
án vélvæðingar, en allir frábærlega
fagrir.
í síðari heimsstyrjöldinni voru
miklar skemmdir unnar á öllum
þessum höllum. En listaverkunum
hafði verið komið undan í tæka
tíð.
Allt er nú komið í fyrra horf og
ekkert virðist vera til sparað og
einskis látið ófreistað að halda
þessum fornminjum í nákvæmlega
upprunalegri mynd.
Þetta finnst mér athyglisvert,
því auðvitað eru þessar hallir með
öllum þessum auðæfum, stand-
andi minnisvarði um hið taum-
lausa arðrán keisarafjölskyldn-
anna á þegnum landsins, sem olli
uppreisninni 1917.
En í dag er einungis einblínt á
byggingatæknina - arkitekturinn -
listaverkasöfnunina, það er, að
eiga í dag þessar stórkostlegu
minjar sem talandi tákn um mikil-
fengleik Péturs mikla. en hann
varð keisari 1696, bam að aldri.
Leningrad er mikilvægasta
hafnarborg landsins-miðstöð iðn-
aðar og þar eru helstu skipasmíða-
stöðvarnar.
íbúarnir eru nú 4.7 milljónir.
Þar eru verslanir miklu fleiri en í
Moskvu og jafnvel gluggaútstill-
ingar og auglýsingar, - þó ekki
freistuðu þær mín.
Heimsstyrjöldin lék Rússa ákaf-
lega grátt. 20 milljónir létu lífið.
25% af eignum landsmanna eyði-
lögðust.
Við lá að Leningrad væri eydd
að fullu. Umsátur þýska hersins
um borgina stóð í 900 daga, á með-
an voru íbúamir innilokaðir mat-
arlausir og sultu í hel umvörpum.
Alls féllu 720 þúsund. í Piskarev
fjöldagrafreitnum hvfla 470 þús-
undir af þessum fómarlömbum
umsátursins, og það er tvöfaldur
íbúafjöldi okkar.
Beint á móti Hotel Pilkovskaia,
þar sem við dvöldum, var minnis-
varði um þá sem féllu í umsátrinu.
Þar urðum við fyrir miklum geð-
hrifum.
Við fórum þangað ein, án þess
að vita á hverju við ættum von.
Þetta er hringlaga marmarahof,
þaklaust. Þar ómaði sálmasöngur
og myndastyttur um allt - eins og
lifandi að sjá, - sem sýndu foreldra
með börn sín sveltandi, ýmist lífs
eða liðin í fanginu. - Angistin og
vonleysið skein út úr hverju and-
liti.
í 9 daga dvöldum við svo í eftir-
sóttustu sumarleyfis- og heilsu-
ræktarstöð Rússlands, Sochi við
Svartahaf - undir Kákasusfjöllun-
um.
Þar eru reknar margar heilsu-
stöðvar og hressingarhæli. Til
marks um hollusíuna, voru reyk-
ingar bannaðar alls staðar í sam-
eiginlegum vistarverum. Þeir sem
þurftu á reykingum að halda fóru
upp á herbergi eða út á svalir eða
bara hreinlega út á götu til að fá sér
smók. Og betta bann varvirt....
Árlega komast þangað 3 millj-
ónir Rússa, sem er lág tala miðað
við íbúafjöldann, 270 milljónir.
Þetta er unaðslegur staður, 140
km strandlengja allt baðströnd og
hótel, og alls staðar fagur gróður -
blóm og tré af öllum mögulegum
gerðum, og allt í svo óumræðan-
lega góðri umhirðu. Áveitukerfi
var í öllum grasflötum og blóma-
beðum og rosknar konur um allt
við garðyrkjustörf.
Einn ferðafélagi okkar, - ég tek
fram ekki vinstri sinnaður, -
komst ágætlega að orði í lýsingu á
staðnum í korti til vinnufélaga
sinna í Seðlabanka íslands, hann
sagði: „Aldingarðurinn Eden er
fundinn“.
Og það höfðu fleiri fundið hann
en við. Þarna var urmull af ferða-
mönnum, Þjóðverjum, Finnum og
öðrum Skandinövum, Austur
landabúum, Bandaríkjamönnum,
o.fl.o.fl.
Eins og alls staðar þar sem við
komum var mjög vel búið að
ferðamönnunum.
Læknavakt á hinni afgirtu
einkaströnd við hótelið okkar -
frí, sem önnur læknishjálp í Rúss-
landi. Og allt bókstaflega sem þú
þurftir á að halda til að hafa það
náðugt í sumarleyfi var innan
hótelgarðsins. En, - allur sá lúxus
Basil dómkirkjan fremst á Rauða torginu í Moskvu.
FAXI-269