Faxi - 01.12.1983, Blaðsíða 11

í svartasta skammdegi síðasta vetrar var tendrað lít-
ið Ijós við háborð Rotarykklúbbs Keflavíkur. Tilefnið
var að minnast látins félaga, Helga S. Jónssonar, sem
oft hafði á táknrænan hátt verið Ijósvaki frá sama há-
borði þar sem ,,kveikt var Ijós af Ijósi og skapað Ijós-
kerfi milíi félaga og gesta þeirra í von um aukin innri
tengsl — aukinn skilning, samhug og aukna vináttu.
Rotaryfélagar og margir eldri Suðumesjamenn sem
voru gestir á jólafundum Rotaryklúbbs Keflavíkur hafa
oft haft orð á því hve mikil hátíðarstemning var yfir
þessum samkomum. Helgi S. Jónsson, einn af stofn-
endum klúbbsins, átti veg og vanda að sköpun þeirrar
hefðar sem gerði þessar hátíðarstundir svo eftirminni-
legar. Höfundur eftirfarandi frásagriar, Kristinn Reyr,
skáíd, átti um langt árabil menningarlegt samstarf við
Helga í ýmsum félögum og að margvíslegum verkefn-
um, hann þekkti manna best fjölþætt áhugamál Helga
og fjölhæfni hans, skapgerð hans og lífsmáta. Kristinn
var því sjátfkjörinn til að annast þá minningarstund er
fram fór í klúbbnum okkar 30. desember 1982, daginn
eftir að Helgi hafði fengið hinsta hvílubeð hjá móður-
jörð.
Þegar forseti klúbbsins hafði tendrað Ijós á kerti við
háborðið, rifjaði Kristinn upp kynni sín við Helga, svo
og helstu æviatriði hins látna og umsvif hans ífélags-
og menningarmálum. — eins og fram kemur að stofni tit
i eftirfarandi orðum.
JT.
BLIKAR MÉR STJARNA STÖK
Þjóðkunnur Keflvíkingur, Helgi
S. Jónsson - lést á Landspítalanum
18. desember sl. efti stutta dvöl
þar, aðallega til rannsóknar. Til
stóð, að hann fengi jólaleyfi frá
sjúkrahúsinu yfir komandi hátíðar
- en þá kom sá gesturinn í heim-
sókn, sem hvorki fer í manngrein-
arálit né gerir boð á undan sér. Og
ævin var öll.
Dögum áður, staldra ég við á
stofunni hjá Helga. Og eins og
fyrri daginn, er við finnumst, getur
svo sem allt borið á góma - allt
nema sjúkleiki hans sjálfs.
- Mér líður vel, svarar hann að-
eins, aðspurður. Samt veit ég, að
hann hefur ekki gengið heill til
skógar undanfarin ár. Og oftar en
einu sinni verið lagður inn á
sjúkrahús. En vol og víl framgekk
ekki af hans munni, hvorki við sína
nánustu né aðra. Handtakið er að
venju hlýtt og létt yfir kveðjuorð-
um. Eg kveðst koma bráðlega aft-
ur.
En þá er hann, skátaforinginn,
ekki lengur í tjaldstað. Farinn
heim.
Helgi Sigurgeir Jónsson, fæddist
21. ágúst 1910 í Hattardal í Álfta-
firði vestur og hafði því tvo um
sjötugt er hann lést. Foreldrar
hans voru þau Hattardalshjón,
Sigríður Sigurgeirsdóttir og Jón
Helgi Ásgeirsson, bóndi og tré-
smiður. Bræður Helga voru,
Olgeir skrifstofumaður, Frið-
steinn veitingastjóri og Bjöm
verkstjóri, allir látnir. Uppeldis-
systur þeirra voru, Guðrún Helga-
dóttir, sem er látin, en á lífi er
Sigríður Benjamínsdóttir.
Á bemskuárunum í Hattardal
varð skólaganga Helga aðeins tíu
vikur einn veturinn. En því betur
lærði hann á bók náttúmnnar og
kom að góðu haldi síðar, er hann
gerðist meðal annars skáti og fjall-
göngugarpur. En til Reykjavíkur
fluttist Helgi með foreldrum sínum
1925. Um það leyti veiktist hann af
liðagigt og lá rúmfastur á annað ár.
Nam hann þá af bókum þau fræð-
in, sem hugurinn stóð helst til, en
framhaldsnámið var í skóla lífsins.
Par var margt prófið þreytt og sum
hver með ágætum.
í Reykjavík verður sveinninn úr
Hattardal þekktur sem Helgi hjá
Tómasi - að Laugavegi 2. Far reið-
ir hann kjötöxina fimlega til höggs
á skrokk eftir skrokk - í spað fyrir
uppábúnar frúr með slegið sjal og
skotthúfu. Fleira verður þó til að
gera nafn hans munntamt um þess-
ar mundir heldur en kjöt í pott:
Litla leikfélagið - en Helgi var for-
maður þess og lék í barnaleikritum
Oskars Kjartanssonar við loflegan
orðstír.
Og svo var það pólitíkin. t>á var
nú líf í þeim tuskunum - rauðum,
bláum eða brúnum. Marsérað á
Lækjartorg eða austur að kola-
bing. Og talað allt að því tungum.
Helgi var í fylkingarbrjósti - þá
liðlega tvítugur, ritstýrði eldfimu,
hápólitísku blaði og fór í framboð
við bæjarstjórnarkosningar. En
dag nokkurn 1934, er hann á burt
úr bænum. Sagður kominn suður
með sjó.
í Keflavík hófst nýr og varanleg-
ur kapítuli í lífi og starfi Helga S.
Jónssonar. Hann kvæntist eftirlif-
andi eiginkonu, Þórunni Ólafs-
dóttur, þann 7. desember 1940.
Dóttir þeirra er Guðrún Sigríður,
búsett á Bermúda, en dóttir Helga
Helgi S. Jónsson.
frá fyrri tíð er Ingibjörg, búsett í
Reykholti. Foreldrar Þórunnar
voru Guðrún Einarsdóttir frá
Sandgerði og Ólafur J. A. Ólafs-
son, kaupmaður í Keflavík. En
eftir lát hans, rak Guðrún verlsun-
ina áfram í áratugi ásamt póstaf-
greiðslu.
Helgi gerðist skrifstofustjóri hjá
hf. Keflavík, rak verslunina
Vatnsnes 1941-’52, þá skrifstofu-
maður, heilbrigðisfulltrúi og
slökkviliðsstjóri, síðar heiðursfé-
lagi þess. Hann gegndi og ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir Keflavíkur-
bæ og fleira mætti telja, svo sem
fréttamennsku fyrir útvarp og
Morgunblað. En félagsstörf og
framfaramál Keflavíkur áttu jafn-
framt hug hans óskiptan.
Andi skátahreyfingarinnar heill-
aði Helga sem ungan mann og
fylgdi honum að endadægri.
Skátafélagið Heiðabúa stofnaði
hann 1938, ásamt sjö efnispiltum
og var félagsforingi næsta aldar-
fjórðung, þá heiðursfélagi. Hlaut
einnig heiðursmerki skáta, ,,sva-
stikka". Varða er merki Heiða-
búa, en Helgi var ótrauður að
varða ungmennum veg um sína
daga.
Ritari Ungmennafélags Kefla-
víkur var hann í tíu ár - en í þann
tíð lét félagið mjög að sér kveða,
svo sem í íþróttamálum, byggingu
sundlaugar, leikstarfsemi og stofn-
un byggðasafns. Heiðursfélagi
UMFK varð Helgi 1979. Hann var
einn af stofnendum Rótaryklúbbs
Keflavíkur 1945 og Hringfara
1964, en þeir lögðu jafnan öræfin
undir fót og komst sá garpskapur á
þrykk í bundnu sem óbundnu
máli.
Samstarf okkar Helga, á Kefla-
víkurárum mínum, var bæði náið
og víðtækt. Og batt okkur tryggða-
böndum, sem brustu ekki þótt
skylfu lönd. Báðir vorum við í fé-
lögum, sem töldust hafa framfara-
og menningarmál að leiðarljósi.
Og báðir þeirrar náttúru að varpa
fram hugdettum, sem þóttu frá-
leitar og fóru beint í vaskinn. Sum-
ar hverjar sáu þó dagsins ljós í
framkvæmd, er frá leið.
Dæmi um skelegga framgöngu
og snör handtök Helga, þegar mik-
ið lá við - er sögusýningin Mjall-
hvíta móðir, á ársafmæli lýðveldis-
stofnunar 17. júní 1945. Hrepps-
nefndin fól okkur að velja bók-
menntaefni, semja og æfa fjölda
fólks - með einnar viku fyrirvara.
Það tókst og varð tveggja tíma
verk í flutningi. Svo sannarlega var
FAXI-211