Straumar - 01.04.1930, Síða 27
S T R A U M A R
21
væxi uppfinning valdhafanna, ópíum handa fólkinu, til
þess að láta það sætta sig við vansæmandi lífskjör vegna
vonai-innar um betri æfi í öðr.u lífi og veikja með því
vilja og hvöt öreiganna til að gera byltingu og hrifsa
völdin yfir auðsuppsprettum landanna í sínar hendur.
Þeir sýndu það af sögunni, að kirkjan hefir oftast
eða æfinlega fylt flokk óvina öi’eiganna, æfinlega stutt
arðræningjana, hvort þeir heldur voru konungar, aðals-
menn, klerkar eða auðvaldshöldar síðustu aldar.
Vegna hins mikla valds, sem kirkjan og- ti'úarbrögðin
höfðu yfir hugum öreiganna og hversu hún ruglaði stétt-
ai'vitund þeirra, varð hún því í augum jafnaðarmanna
einn höfuðfjandinn, og bezta hjálp auðvaldsins. Og trú
öreiganna á „blekkingar“ trúarbragðanna var í þeirra
augum stór hindrun á vegi allrar sannrar mentunar og
menningar þein-a. Þess vegna sögðu þeir kirkjunni og
öllum trúai'bi'ögðum stríð á hendur.
Og kii'kjan var ekki sein til svars. Páfinn bannfærði
jafnaðarstefnuna og allar kenningar hennar, bannfærði
vei'kföll og verkbönn og allar tilraunir til róttækra um-
bóta á atvinnulífinu. Hver sá kaþólskur maður, sem að-
hyltist socialismann var því um leið í banni kirkjunnai'
og átti sér enga aðra vist vísa í öðru lífi en í helvíti. Ka-
þólsk trú og jafnaðai'stefna geta því enga samleið átt.
Eg spurði einu sinni belgiskan sjómann hverrar trúar
hann væi'i. „Trúar ?“ svaraði hann, „eg er socialisti!“
Það fanst honum nóg svar.
Mótmælendakirkjurnar í Þýskalandi, Englandi og
Norðui'löndum tóku ekki ólíkt á málefnum verkamanna
en þó óákveðnara. í flestum atvinnudeilum og verkföllum
studdu þær venjulega atvinnurekendur; prestarnir px-e-
dikuðu fyrir verkamönnum, að eymd þein-a yi'ði bætt í
öðru lífi, en „gjaldþol atvinnuveganna“ þyldi ekki hæx-ra
kaupgjald. En yfii'leitt munu þá klerkar helzt hafa reynt
að hliðra sér við að taka ákveðna afstöðu til þessara mála,
hvatt með óákveðnum orðum til fiiðar og samlyndis, en
auðvitað hafa þær hvatningar engan árangur borið, en