Straumar - 01.04.1930, Síða 35
s;t;r a u m a r
29
að því að telja alþýðu trú um, að jafnaðarmenn væri óvin-
ir kirkju og- kristinsdóms, fyr en nú fyrir bæjai'stjórnar-
kosningarnar, að blöð Sjálfstæðismanna flytja hverja
greinina á fætur annari um guðleysi jafnaðarmanna hér.
Er óvíst að þeir græði nokkuð á því annað en það, sem
rógtungan græðir, og vonandi, að hvorki jafnaðarmenn
né kirkjunnar menn trúi þeim.
Því er líka þannig farið, að jafnaðaimenn hér
sækja kirkju ekki ver en aðrir, og eru ekki trúlausari er.
aðrir. Kirkjan hér á landi á yfirleitt orðið mjög lítil ítök
í hugum manna, vegna þess, hve fjarlæg lífinu hún er
og Islendingar lítt áhugasamir um trúmál. En þetta á við
um allar stéttir jafnt og kanske helzt mentamennina.
Kirkjan hér á landi er mjög lítið vald í þjóðlífinu, til
þess er hún of fátæk, og kjör prestanna of ömurleg, og
því er varla líklegt, að hún hafi mjög mikil áhrif jafnað-
arstefnunni til gagns eða ógagns, beinlínis.
Að einu leyti er þó kirkjan stefnunni til gagns, og
það liggur í því, að hún er þjóðkirkja, studd af rikinu,
sem aftur gerir litlar kröfur til þess, sem hún flytur fólk-
inu. I reyndinni er prestum frjálst að kenna, hvað þeir
vilja, og eru þeir þannig óháðir auðmönnum og ráðamönn-
um safnaðanna. Úr því að þeir eru orðnir prestar getur
enginn neitt við því sagt, hvaða guðfræði eða stjórnmála-
skoðanir þeir flytja fólkinu. Þetta er afarmikill kostur
eins og augljóst er.
En þar sem engin er ríkiskirkjan, er reynslan sú, að
trúarbragðafélögin eru óteljandi mörg og eilífur kritur
á milli um svo heimskuleg atriði, að manni blöskrar.
Kirkjustarfseminni er haldið upp fjárhagslega með mikl-
um framlögum einstakra auðugra manna í söfnuðunum.
Og til endurgjalds fyrir fé sitt vilja þeir ráða yfir prest-
unum og banna þeim að segja annað en þeim er geðfelt.
I preststöðurnar veljast þá yfirleitt lítilsigldari menn og
miklu ómentaðri en í þjóðkirkjunni, menn sem bera alls-
konar þvaður og heimskulegar firrur á borð fyrir menn,
sem heilög sannindi væri. Til þess að sannfærast um þetta
þarf ekki annað en að fara nokkrum sinnum í kirkju til