Straumar - 01.04.1930, Side 23
S TBAUMAB
17
En um daginn datt það í mig- að beiðast leyfis til
þess að sitja á fundi félags eins hér í bænum, af því að
eg vissi, að vinur minn, sem eg met mikils, ætlaði að
flytja þar erindi. Hann talaði í fullan klukkutíma. Er-
indi hans var tilraun til þess að greiða úr mjög flóknu
viðfangsefni, félagslegs eðlis. Eg vissi að skilningur hans
fór í sumum atriðum mjög í bága við trú manna í félag-
inu, en eg hefi aldrei séð svo prúða áheyrendur. Þetta
var allt kornungt fólk. Það sat grafkyrt og hlustaði með
athygli. Það lá við að íþað væri helgiþögn í salnum, —
einhver sú alúð, sem mjög erfitt er að lýsa. Á eftir ei'ind-
inu hófust umræður, en sama andlega andrúmsloftið ríkti
í salnum. Það sló í talsverðar brýnur, það ólgaði í skai>
inu, en yfir öllu sem fram fór hvíldi alvara og ró, djúp
skilningsþrá og' lotning fyrir stórum viðfangsefnum. Og
eg get ekki anað en dáðst að fundarstjórninni í þessu
æskumannafélagi, reglunni, hlýðninni og siðprýðinni. Eg
bar það saman við stúdentafélögin og skólafélögin, sem
eg hefi verið í, og ýmis önnur félög sem eg þekki, þar á
meðal þau, sem eg hefi sjálfur átt að stjórna, — ng eg
varð gripinn sárri bl.vgðunartilfinningu. Og þetta voru
óskólagengnir unglingar, flest verkamenn og iðnnemar,
— íslenzk alþýða, öreigaæska.
Eg segi frá þessu atviki hér af því, að það gladdi
mig ósegjanlega, styrkti traust mitt á íslenzkum æskulýð
og íslenzkri framtíð. En ekki sízt vegna þess, að eg hefi
syndgað á móti lífsstefnu æskunnar, meðan eg sjálfur
var barn og vissi ekki betur. Fyrir tíu árum, meðan þoka
skólavitsins og tyllivonir urn allskonar borgaralegan hé-
góma, höfðu vald á hugsunum mínum, þá hefði eg sjálf-
sagt fyrirlitið þá dægradvöl, að setjast á bekk með þess-
um unglingum. í dag verður mér hlýtt í huga við að hugsa
um þessa litlu stund — af því, að hér sé eg í fyrsta sinni
síðan eg kom heim, einkenni uppreisnaræskunnar, — fé-
lagshyggjuna, alvöruna, djarfhugann, — þetta sem er
gunnfáninn fyrir yngstu sveitum hugsandi þegna jarðar-
innar. Og eg þykist vita, að slíks muni víðar að leita í
bæjum og sveitum bessa lands. Sigurður Einarsson.