Frjáls verslun - 01.11.2004, Qupperneq 53

er þak á aflamark í sjávarútvegi. Er endilega sjálfgefið að við
fáum sama stuðning við að framleiða fyrsta lítra og td. lítra
400.001?“ segir Haraldur Benediktsson.
íslenskt lambakjöt er úrvalsvara Haraldur segir marga
óinnleysta möguleika í sauðfjárræktinni vegna slæmrar afkomu
hennar undanfarin ár. Tæknivæðing og þróun hafi eiginlega
staðnað, en bændur geti nú sinnt mun fleiri vetrarfóðruðum ám
með auðveldum hætti, m.a. með nýrri gjafatækni og betri fóður-
nýtingu, en gríðarleg bylting hafi orðið í sjálfri fóðurgerðinni,
heyskapartækninni og bændur verki t.d. betri hey í dag.
Haraldur telur að markaðssetning lambakjöts erlendis sé
að skila árangri og td. sé Baldvin Jónsson að ná stórkost-
legum árangri. Auðvitað eigi að selja íslenskt lambakjöt sem
úrvalsvöru. En gengi dollars sé að skemma nú nokkuð fyrir
útflutningi, en í ár er skylda að flytja út 36% af framleiðslunni
sem byggir á því hvað íslenski markaðurinn tekur. Aðrir mark-
aðir séu einnig að lofa mjög góðu. Kannski snúist þetta við og
skyldað verði að selja ákveðinn hluta sauðljárafurða á innan-
landsmarkaði í náinni framtíð.
Skaðlegt ef bændum fækkar of mikið „Kúabændur eru íið-
lega 800 í dag, en með sömu þróun fækkar þeim í um 200 árið
2012. Eg vil ekki sjá það gerast við megum ekki fara niður fyrir
ákveðinn fjölda. Þá verður slagkraftur okkar ekki sá sami sem
stétt og samfélag bænda er í hættu ef fækkar mjög mikið enn.
Eg sé ekki heldur að við getum verið með það stórar kúahjarðir
á einstaka jörðum að það geti ekki truflað dýravelferðina, s.s.
að selja kýmar út á sumrin og skapa þeim eðlilegt rými. Land-
búnaður mun byggjast á ákveðinni framleiðni sem m.a. byggir
á háum standard dýranna. Islenskur landbúnaður á styrkleika
sinn í velferð dýranna og framleiðslu í sátt við umhverfið. Helsti
hemill á stækkun fjárbúa í framtíðinni kann að verða sá að ekki
verði ráðið við að smala vegna fólksfæðar í sveitum."
Jóhannes Sigfússon, sauðfjárbóndi á Gunnarsstöðum í Þistil-
firði og formaður Landssambands sauðfjárbænda.
Mynd: Bændablaðið
JÓHANNES SIGFÚSSON SAUÐFJÁRBÓNDI:
„Um 600 fjár þarf til að
framfleyta einni fjöl-
skyldu“
flð kunna að barma Sér „Við bændur erum stundum að
barma okkur um of, og í mörgum tilfellum á það rétt á sér.
Sumir bændur hafa það reyndar skítt en aðrir hafa það býsna
gott. Rétt eins og gengur í öllum rekstri.
Búskapur er gríðarlega mikil vinna, en hver er ekki að vinna
mikið á Islandi, hvaða stétt er það sem finnst henni ekki bera of
lítið úr býtum miðað við vinnuframlag? Mínar jafnaldrar, sem eru
í annari atvinnugrein en landbúnaði, skulda álíka mikið og ég í
íbúðarhúsnæði o. fl. og ég á nfinu kúabúi sem er ekki ýkja stórt
Eg sé ekki að þeir hafi það neitt betra þótt þeir hafi hærri mánaðar-
greiðslu í sinum launaumslögum en ég. En ég veit að þróunin í
mjólkurframleiðslunni er sú að búin eru miklu skuldsettari en
áður. Eg var alinn upp við það að menn ættu að sjá fyrir endann
að borga sínar skuldir. Nú eru menn víða hættir að hugsa um það
eða hver skuldastaðan verður við búskaparlok. Eg sé merki um
að Jjármálastofnanir eru viða famar að ráða búrekstrinum, og þá
fer nú svolitið glansinn af því að vera bóndi.“ SD
Framleiðsla í sauðfjáirækt er frekai' að dragast saman á
landsvísu, ásetningur var minni milli ára og þróunin alls
ekki eins ör eins og í mjólkurframleiðslunni. Sauðfjárrækt
er auk þess miklu háðari landfræðilegum aðstæðum vegna
beitarmöguleika. A síðustu árum hefur gæðastýring aukist
sem byggist m.a. á landvottun, og því er fjölgun í bústofni viss
takmörk sett.
í Norður-Þingeyjarsýslu er meðalstærð sauðijárbúa sú
mesta á landinu og þar hefur uppbygging búa verið einna mest
og markvissust. Þar hefur ekki orðið nein umtalsverð fækkun
íbúa í dreifbýlinu þó íbúum hafi fækkað í sjávarplássum eins og
Þórshöfn og Raufarhöfn.
„Á síðustu árum hafa menn verið að lengja sláturtímann
vegna þess að það er að fást betra verð fyrir ferskt lambakjöt á
erlendum mörkuðum. Innlendi markaðurinn hefur því miður
ekki verið að borga neitt hærra verð fyrir ferskt dilkakjöt en
það frosna.
53