Morgunn - 01.12.1997, Síða 49

Leikur að mána
þessum skynjunarlykli hjá öllum, vísum sem óvísum,
dulrænum sem ódulrænum.
Við vitum að stundum leika menn sér að svipuðu atriði
í myndagátum þar sem ýmis form af sömu stærð eru sett
saman við mismunandi línur og eiga menn svo að giska á
hvert þeirra sé stærst og hvert
minnst. Þó okkur sýnist annað
þá eru þau öll jafnstór eða
jafnvel þau, sem okkur sýnist
minni, stærri þegar mælt er.
Þetta er að jafnaði afgreitt
sem skynvilla og hefur svo sem
ekki þótt neitt merkilegt. Menn
segja gjarnan að þarna sé augað
platað með viðmiðunum. Jú,
satt er það, heilinn vinnur
svona úr málinu, í sýn okkar
stækkar hann sum formin
vegna viðmiðunarlína. í svona
tilraun er auðvitað um svo litlar
myndir að ræða og svo nálægt okkur að ekki er hægt að
segja til um hvort um raunverulega stækkun er að ræða
eða einungis ranglega túlkaða viðmiðun. Það hygg ég nú
reyndar að sé hin almenna niðurstaða ffæðimanna vorra.
En eftir stendur hér líka sú staðreynd að við sjáum
myndina stærri eða þá minnkum hinar, því þar sem er
hæfileiki til stækkunar þá hlýtur hann líka að geta virkað
til minnkunar. Þetta er eitthvað sem við höfum ekki með-
vitaða stjórn á, og það er auðvelt að afgreiða það sem
skynvillu, því mælingar sýna okkur fram á að það, sem
við horfum á, hefur ekki breyst í stærð. Hvort hægt er að
tengja þetta atriði stærð mánans við sjóndeildarhring, skal
MORGUNN 47