Morgunblaðið - 22.02.2009, Blaðsíða 23

Var lokað á ykkur víða í kjölfar
þessa?
„Nei, það var ekki lokað á okkur
neins staðar. Hins vegar voru
greinilega fyrirmæli frá sænska
seðlabankanum um að meta allar
eignir á Íslandi sem verðlausar og
íslenska mótaðila sem ónýta. Ég fór
tvisvar á fund með sænskum banka,
sem við erum í viðskiptum við, og
fór yfir okkar mál og sýndi fram á
að við værum með allt á hreinu. Það
olli okkur ekki frekari vand-
kvæðum. Það er hins vegar vont að
vera Íslendingur í bankaheiminum í
dag.“
Hlutabréfaverði haldið uppi
Var verið að setja fram villandi
upplýsingar um stöðu íslenskra
fjármálafyrirtækja?
„Ég trúði þessum upplýsingum
og ég var í návígi við þessa íslensku
banka. Að sjálfsögðu trúðu útlend-
ingar þeim líka. Þannig að auðvitað
var þetta mikið áfall. Menn héldu
almennt að vandinn væri eignavandi
en ekki lausafjárvandi.
Mig tekur það mjög sárt að þýsk-
ir, austurrískir og aðrir bankar á
meginlandi Evrópu, sem hafa verið
hér í viðskiptum áratugum saman
og t.d. lánað okkur fyrir miklum
umbótaframkvæmdum, skuli sitja
eftir með sárt ennið. Það er vont
fyrir Íslendinga að hafa ekki staðið
undir því trausti.
Svo má auðvitað spyrja á móti
hvernig í ósköpunum erlendum að-
ilum datt í hug að lána svona mikið,
margfalda þjóðarframleiðslu, til ís-
lenskra banka.“
Höfðu þeir ekki forsendur til að
meta stöðuna rétt?
„Það sem blekkti menn mikið var
þróun hlutabréfaverðs hér á landi.
Það tókst lengi að halda hlutabréf-
um bankanna uppi og til þess þurftu
þeir að nota sitt eigið fjármagn, sem
veikti þá.
Svo var alltaf verið að halda því
fram að vondir útlendingar væru að
halda áhættuálaginu á bankana
uppi. Því til rökstuðnings var bent á
þróun hlutabréfaverðs bankanna,
sem hafði lækkað minna en er-
lendra banka.
Af hverju var það? Það var vegna
þess að bankarnir sjálfir héldu verð-
inu uppi. Þess vegna bárust ekki
réttar upplýsingar í gegnum hluta-
bréfamarkaðinn eins og erlendis.
Þar hrundu víða hlutabréf banka.
Hér heima var hins vegar jafnvel
sagt að íslensku bankarnir stæðu
sig betur en keppinautarnir í út-
löndum. Þetta var ámælisvert.“
Krónan reisti okkur við
Getum við endurreist íslenskt
efnahagslíf á krónunni?
„Krónan reisti okkur við eftir
2001 og við fórum fljótt upp á lapp-
irnar aftur. Ég sagði í grein árið
2002 að krónan svínvirkaði. Hún
veldur hins vegar hrikalegum sveifl-
um. En krónunni til varnar þá bendi
ég á að ef henni væri leyft að falla
eðlilega myndum við ná mjög góðri
samkeppnishæfni. Það er óskyn-
samlegt að halda gengi krónunnar
uppi með einhverjum brögðum. Það
framlengir bara vandann.
Við værum líklega í litlu betri
stöðu ef við hefðum evruna. Það er
til dæmis gífurlegur vandi í Evrópu.
Lönd eins og Grikkland, Spánn og
Írland, og reyndar Eystrasalts-
löndin líka, sem eru með sína gjald-
miðla tengda evru, hafa glatað
miklu af sinni samkeppnishæfni og
eiga litla möguleika á að bæta stöðu
sína.
Við eigum ekkert annað val en
krónuna í nánustu framtíð. Og ég
hef þá trú að við Íslendingar mun-
um vinna okkur tiltölulega hratt og
vel út úr þessu ástandi. Það gerist
t.d. með því að þeir sem missa vinnu
fyrir banka og þjónustufyrirtæki
finna sér ný verkefni, t.d. með því
að framleiða staðgönguvörur fyrir
hluti sem nú eru fluttir inn. Þetta er
erfið tilfærsla en þjóðin hefur áður
sýnt mikla aðlögunarhæfni. En það
eru engar skyndilausnir, þetta kost-
ar endurskipulagningu, mikið
vinnuátak, sparnað og fjárfestingu.
Til lengdar er okkur hins vegar
betur borgið í evrunni. Menn verða
samt að gæta að því að tengjast
henni á mjög lágu gengi í upphafi.
Ég er á þeirri skoðun núna að menn
eigi að kanna það sem fyrst hvort
við komumst inn í Evrópusam-
bandið á viðunandi forsendum.“
Er hagsmunum okkar þá betur
borgið innan ESB?
„Já, ég held að það muni hjálpa
okkur í þessum hremmingum sem
við erum í og sér ekki fyrir endann
á. Þegar menn eru í vandræðum þá
verður að reyna að knýja dyra þar
sem hjálpar er að vænta.“
Hefur viðskiptavinum MP banka
fjölgað mikið eftir að bankarnir
hrundu?
„Það hefur talsvert af fjármunum
í eignastýringu færst til okkar. Það
er einfaldlega vegna þess að við
sýndum góðan árangur í fyrra. Ég
hef trú á því að starfsmenn okkar
haldi áfram að skila framúrskarandi
árangri og gæta hagsmuna við-
skiptavina. Sem
betur fer fylgdum
við sömu stefnu í
eignastýringu við-
skiptavina og bank-
ans sjálfs.
Okkur hefur líka
gengið vel í skulda-
bréfamiðlun og ætl-
um að efla hana enn
frekar á þessu ári.“
Opnun útibúa
ekki á dagskrá
Hverju breytir
viðskiptabankaleyfið fyrir MP?
„Það var óviðunandi fyrir okkur
að þurfa að vera með innlán við-
skiptavina okkar og bankans sjálfs í
bönkum sem voru ekki með efnahag
í lagi. Við erum því miður ekki að
fara að opna útibú hér út um allt. Í
sjálfu sér treystum
við okkur ekki til
að fara í sam-
keppni við rík-
isbankakerfið, sem
er mjög óljóst
hvernig mun líta
út. Það er ekkert
vit í að reyna það.
Viðskipta-
bankaleyfið nýtist
okkur til að auka
þjónustu fyrst og
fremst við þá við-
skiptavini sem fyr-
ir eru og koma hingað í eignastýr-
ingu. Við erum fyrst og fremst
banki fyrir fjárfesta og sparifjáreig-
endur. Auðvitað lánum við okkar
viðskiptavinum en óvissan í efna-
hagslífinu er alltof mikil til að fara
að veita fyrirtækjum rekstrar- og
fjárfestingarlán. Það kemur ekki til
greina.
Um það bil 25 milljarðar króna,
eða helmingur af okkar efnahags-
reikningi, eru inni í Seðlabankanum,
í ríkisverðbréfum eða í traustum
innlánum. Við getum ekki tekið þá
áhættu að lána þetta fé út. Á þessu
ári verður tæplega neinn teljandi
hagnaður. Verkefnið er að aðlagast
erfiðu rekstrarumhverfi.“
En umsvifin aukast?
„Við höfum verið að bæta við
fólki. Það er hægt að velja úr hópi
ótrúlega hæfra einstaklinga í dag.
Þetta er mjög góður tími til að ráða
bankafólk. Við fáum margar um-
sóknir og þurfum að hafna lang-
flestum, jafnvel frá fólki sem ekki
hefði verið spurning um að ráða fyr-
ir einu ári. Það hefði verið hval-
reki.“
‘‘ÉG HREINLEGA GATEKKI LEYFT MÉR AÐGANGA HART FRAM.ÞAÐ VAR MJÖG TAK-
MARKAÐ MÁLFRELSI Í
VIÐSKIPTALÍFINU.
23
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 2009