Morgunblaðið - 22.02.2009, Blaðsíða 25
25
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 2009
* GI
LD
IR
EK
KI
ME
Ð Ö
ÐR
UM
TIL
BO
ÐU
M
* GILDIR EKKI MEÐ ÖÐRUM TILBOÐUM
2fyrir1
í bíó
Með hverjum keyptum blómvendi
í Blómavali á höfuðborgarsvæðinu,
Akureyri, Selfossi og Reykjanesbæ
fylgir 2 fyrir 1 bíómiði á hina frábæru
rómantísku gamanmynd
HE´S JUST NOT THAT INTO YOU .
orkídeur
1199
Meðan birgðir endast
Skútuvogur - Grafarholt - Akureyri - Egilsstaðir
Selfoss - Reykjanesbæ - Kringlan - Smáralind
Konudagu
rinn
er í
dag
Munið
Fermingarsýninguna
í Blómavali Skútuvogi
opnum kl. 8:00 í dag, Skútuvogi
Öllum blómum
fylgir 2 fyrir 1 í litun
og plokkun hjá
Snyrtistofunni Mist
10stk
túlípanar
999
fyrir konur
Blómaval styður
Go red átakið gegn
hjartasjúkdómum kvenna.
Hluti af söluandvirði
Konudagsvandarins
rennur til Go Red
á Íslandi.
2.990
Konudagsvöndur
ogmaskari
Meðan birgðir endast
Meðan birgðir endast
Rjómabolla
99kraðeins
hvað í málunum ef eitthvað reynist
ólöglegt en hjá efnahagsbrotadeild-
inni er aðeins eitt mál tengt banka-
hruninu til rannsóknar, enda er víst
ekkert ólöglegt við það að setja heila
þjóð á hausinn og ræna hana mann-
orði sínu og ef ríkisstjórnin ætlar að
gera eitthvað í því þá er framsókn-
armönnum að mæta. Fékk spillingin
bara andlitslyftingu eða fór hún í
lýtaaðgerð nú um daginn þegar
skipt var um forystu?
Ég hef það sterklega á tilfinning-
unni að pólitískri hugsun hafi hnign-
að. Hin skólagengna kynslóð, sem er
fædd um og upp úr miðri síðustu öld,
stundum kölluð ’68-kynslóðin, lætur
lítið í sér heyra. Og það á svo sem við
fleiri aldurshópa. Ég sá bestu heila
minnar kynslóðar ánetjast frjáls-
hyggju, myndi Allen Ginsberg yrkja
ef hann væri í sínu gamla stuði í dag.
Blessuð sé minning hans. Hér á ár-
um áður var talað um ábyrgð
menntamanna, og sú ábyrgð var
meðal annars fólgin í því að greina
hismið frá kjarnanum og koma í veg
fyrir að þjóðfélagsleg umræða yrði á
svo lágu plani að hvergi sæist til sól-
ar. En sú hefur orðið raunin eins og
við sjáum með sorglegum hætti á Al-
þingi þessa dagana. Ekki að ég hafi
neitt á móti stráksskap og brönd-
urum en vanhæfnin er svo yf-
irgengileg. Þingið er eins og drauga-
skip þar sem framliðin áhöfnin
heldur að hún sé enn í skemmtireisu.
Eftir sautján ára stjórnarsetu tala
sjálfstæðismenn eins og þeir hafi
bara ekki verið á svæðinu og viti
ekki hvaða skelfingar þessi stjórn-
arstefna hefur leitt yfir þjóðina. Í
fréttaskýringaþætti sjónvarpsins
eru svæsnustu hægrikenningar, eins
og þær að fjármálakreppan stafi af
„undirmálslánum“ í Bandaríkjunum,
bornar fram sem sjálfsagður sann-
leikur. Takið eftir orðinu undir-
málslán, hvernig það rímar við und-
irmálshópa. Í Bandaríkjunum er
þessi skýring notuð til að skella
skuldinni á minnihlutahópa en firra
stjórnvöld Bushtímans ábyrgð. Af-
brigði af þessari kenningu á Íslandi
er sú að konan í Breiðholtinu sem
keypti sér flatskjá hafi sett Ísland á
hausinn, sem sé, að alþýðan geti
sjálfri sér um kennt.
En aftur að þinginu. Hvað sjáum
við þar? Argaþras. Ræðutakta. Mál-
fundamenningu. Jafnvel spámiðli frá
Vestfjörðum blöskrar og hún talar
fyrir Frjálslynda flokkinn. Flokks-
bróðir hennar talar um hundasúrur.
Það er eins og við séum stödd í leik-
skóla. Sjálfstæðisflokkurinn er bú-
inn að vera viku í stjórnarandstöðu.
Samt man hann ekkert eftir hruninu
og fer að tala um höfundarrétt á til-
lögum. Er verið að bæta fyrir brot
frjálshyggjupáfans sem taldi sig
geta gengið í verk nóbelsskáldsins
eins og hann hefði skrifað þau sjálf-
ur? Sjálfstæðismenn koma út úr
ástandi en þeir tala eins og þeir hafi
aldrei verið í því. Svipað og að allir
sem færu í meðferð fengju vinnu á
bar en létu sem þeir hefðu aldrei
komið á bar. Nú erum við stödd í
Villiöndinni eftir Ibsen og eigum að
lifa í blekkingunni. Mörgum finnst
blekkingin góð. Svo er næsta mál á
dagskrá, að vorkenna bankastjórum
og embættismönnum sem hefur ver-
ið sagt að víkja. Þá er enn gripið til
eineltisumræðunnar, hvað allir eru
vondir við þá, bankamenn sem
standa yfir rústum eigin kerfis og
embættismenn grunaðir um inn-
herjaviðskipti. Hægristjórn í
sautján ár, vinstri í tvo mánuði. Er
ekki bara eðlilegt að menn víki?
Kannski ætti fólkið sem nú fær upp-
sagnarbréfin bara að segja eins og
Davíð: Ég ætla að hugsa málið. Það
er ekki bara tungumálið sem er að
klikka heldur líka hugsunarhátt-
urinn. Forréttindi valdastéttarinnar
eru orðin hluti af hugsunarhætti
hennar. Eftirlaunafrumvarpið er
auðvitað gott dæmi um það. Ef al-
menningur beitti sömu röksemda-
færslu og forréttindahóparnir þá
væri byltingarástand í landinu. Fólk
neitaði að hætta í vinnunni, við felld-
um tár við hverja skúringakonu sem
sagt væri upp og þannig mætti lengi
telja.
En örlítið meira um ábyrgðina,
ábyrgð umræðunnar. Ábyrg um-
ræða var fólgin í því að sjá samhengi
hlutanna, um hvað málin snerust,
hið félagslega innihald, finna orsök
og afleiðingu, viðurkenna frávik, at-
huga lögmálin. Þannig getur fjár-
málakreppan alls ekki snúist um það
hver hringdi í hvern, hverjum átti að
koma fyrir kattarnef með óþverra-
skap eða hver sé versti auðmaðurinn
og hver sé besti auðmaðurinn. Þann-
ig hafa leiðtogar jafnaðarmanna
hugsað eftir að þeir urðu nútíma-
legir og uppgötvuðu markaðslausnir
og frjálshyggju. Það er alkunna að
mörgum þeim sem gengið hafa í
gegnum klofninga og sameiningar á
vinstrikantinum lætur best að tjá sig
með hurðaskellum. Þetta eru hópar
sem stanslaust bítast um bitlinga og
völd en hafa gleymt öllum mark-
miðum. Þetta er ástæðan fyrir því að
langflestir vinstrimenn hafa verið
óflokksbundnir og ekki skipt sér af
stjórnmálum. Þetta hefur gefið alls
kyns miðlungsmönnum, bitlinga-
snötum og metorðastriturum færi á
flokkum þeirra. Þeir hafa gleymt
þeirri ábyrgð að miðla ástandinu af
þekkingu, innsæi og djúphygli, en sú
er hefðin sem alvöru vinstristefna
byggist á. Þar býr baráttuandinn.
Þetta er vandinn sem forystusveit
Samfylkingarinnar á við að etja. Í
stað þess til dæmis að gagnrýna
hugmyndirnar sem liggja að baki at-
höfnum Davíðs Oddssonar hefur for-
ystusveitin fengið Davíð sem slíkan
á heilann og í rauninni gert birting-
armyndina að kjarna málsins. Þetta
hefur auðvitað virkað sem besta
smjörklípuaðferð fyrir Davíð sjálfan,
því á meðan hafa jafnaðarmennirnir
algjörlega vanrækt að upplýsa þjóð-
ina um lausnir jafnaðarstefnunnar.
Þess í stað gerði Samfylkingin orð-
ræðu frjálshyggjunnar að sinni, þeg-
ar allt átti að vera í anda hinna nýju
tíma sem sögðu að ekki mætti horfa
aftur til fortíðar. Því má jafnvel
halda fram að þetta ferli hafi hafist í
fjármálaráðherratíð Ólafs Ragnars
Grímssonar þegar sýna átti að
vinstrimenn væru ekki minni fjár-
málamenn en hægrimenn. Sumir
hafa túlkað þetta þannig að það
þyrfti bara að veðja á rétta aðila og
þegar „götustrákunum“ var úthýst
úr Valhöll var þeim boðið í náð-
arfaðm jafnaðarmanna. Svo tóku
ímyndarfræðingarnir við, sömdu
ræður útrásarvíkinga með annarri
hendinni og kynntu stefnu Samfylk-
ingarinnar og forsetans með hinni.
Þróun forsetans er hnignun jafn-
aðarstefnunnar í hnotskurn og slíkt
verður ekki gert upp í einni ára-
mótaræðu. Af hverju kallar forset-
inn ekki vini sína, útrásarvíkingana,
til sín og skipar þeim að skila góss-
inu, því hagfræðingar segja að það
sé ekki fræðilegur möguleiki að búið
sé að eyða þeim skuldum sem stofn-
að var til. Þetta er eina leið forsetans
til að ávinna sér traust þjóðarinnar.
Í stað þess að bjóða útrásarvíking-
unum í mat með amerískum fjár-
glæfrakonum á hann að taka þá á
beinið og skikka þá til. Þannig
myndi forsetinn skrá nafn sitt í sátt-
argerðarbók sögunnar eins og gert
var á Þingvöllum fyrir um þúsund
árum. Ella mun hann horfa upp á
meiri stéttaskiptingu, dýpri skot-
grafir og algjört vantraust, því bæði
hann og jafnaðarmennirnir í Sam-
fylkingunni tóku þátt í að blekkja
þjóðina og alþjóðasamfélagið með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum. Þar
liggur ábyrgðin, blaðið sem nú þarf
að snúa við.