Saga - 1954, Side 36

30
inn, ísleifur Gizurarson, varð að sækja á fund
páfa til þess að fá leyfi til að taka biskups-
vígslu. Segir sagan, að Isleifur hafi sótt heim
keisarann í Saxlandi, gefið honum hvítabjörn,
gersemi mikla, og fengið bréf hans til páfa,
sem sendi svo bréf sitt með ísleifi til erkibisk-
upsins í Bremen, þar sem erkibiskupi var boð-
ið að veita Isleifi vígslu. Fór vígslan fram 1056,
sem kunnugt er (Biskupas. I. 4). Þá var eigi
settur biskupsstóll á Islandi, en ísleifur hefur
verið svonefndur episcopus regionalis, en ekki
vígður til ákveðins staðar.
Eftir andlát ísleifs biskups var Gizur sonur
hans kjörinn biskup á alþingi. Gizur fór svo til
Saxlands, og hefur ætlað að taka vígslu af erki-
biskupi þar. En þá hafði páfi tekið allt embætti
af honum, svo að Gizur varð að fara á fund
páfa, sem fól öðrum erkibiskupi þýzkum að
veita honum vígslu (Biskupas. I. 10). Þetta
hefur gerzt árið 1081. Þegar þriðji íslenzki bisk-
upinn, Jón ögmundarson, var kjörinn og Hóla-
biskupsdæmi hafði verið sett á stofn, og ákvörð-
un páfa hefur verið fengin þar um, þá hafði
erkibiskupsstóll verið settur í Lundi, og hefði
Jón biskupsefni því að venjulegum hætti getað
fengið þar biskupsvígslu. En svo var háttað, að
biskupsefni hafði átt tvær konur (þ. e. verið
tvíkvæntur), og treystist erkibiskup því eigi til
þess að vígja hann, með því að leyfi (dispen-
satio) páfa þyrfti að koma til. Varð biskups-
efni því að sækja á fund páfa til þess að fá leyfi
til að taka vígslu. Fékk biskupsefni páfaleyfið,
og tók síðan vígslu af erkibiskupi í Lundi, lík-
lega árið 1107 (Biskupas. II. 30—33, 93—97).
Eftir það þurftu biskupar á lýðveldistímanum