SunnudagsMogginn - 16.05.2010, Page 12

12 16. maí 2010
É
g á þrjú börn – það elsta á tólfta
ári – og reyni að fylgjast með
enda hef ég mikinn áhuga á
tölvum og því hvernig við get-
um hagnýtt okkur þær í leik og starfi,“
segir Guðjón H. Hauksson, kennari í upp-
lýsingatækni við Menntaskólann á Akur-
eyri. Guðjón ritaði grein á vefsíðu Sam-
taka, svæðisráðs foreldra nemenda í
grunnskólum Akureyrar um tölvuleiki
sem vinsælir eru meðal barna og unglinga
en foreldrar virðast vera lítið meðvitaðir
um hvað innihalda. Greinin hefur komið
af stað umræðum um þessi mál svo um
munar og farið víða.
Óhætt er að segja að myndskeið sem
fylgir greininni, þar sem Guðjón klippir
saman brot úr þessum leikjum, hafi fang-
að athygli foreldra og kennara, enda er
efnið í meira lagi óhugnanlegt. „Ég ætlaði
bara að skrifa lítið bréf til foreldra í bekk
sonar míns til að benda þeim á síður sem
hjálpa manni að átta sig á þessum leikjum.
En bréfið varð alllangt og svo fannst mér
að þetta yrði líka að vera myndrænt svo ég
setti upp þetta myndband og þannig vatt
þetta upp á sig.“
Í framhaldinu var haldinn opinn fundur
fyrir alla foreldra á Akureyri sem var vel
sóttur. Viðbrögðin þar voru sterk. „Það
sem sló mig helst var að foreldrar virðast
ekki gera sér nokkra grein fyrir þeim
heimi sem blasir við börnunum í tölvunni.
Ég átti ekki von á því. Ég hélt að foreldrar
fylgdust betur með tölvunotkun barna
sinna.“
Baby Gaga slær í gegn
Guðjón hefur einnig kynnt þessi mál fyrir
grunnskólakennurum og foreldrafélög
víða hafa sýnt mikinn áhuga. Hann segir
fyrirlestrana fjalla um fleira en tölvuleik-
ina, þótt þeir hafi vissulega fangað athygl-
ina. „Ég ræði t.d. um foreldrahlutverkið,
sem er svo einfalt og skýrt til að byrja með
þegar barnið er lítið. Við erum þarna til að
veita þeim ást og umhyggju, hjálpa þeim,
kenna þeim að hjóla, lesa fyrir þau o.s.frv.
Þegar þau ná táningsaldri fara þau að fjar-
lægjast foreldrana – eins og eðlilegt er – til
að uppgötva sjálf sig og öðlast sjálfstætt líf.
Þá fara þau að vilja vera ein í herbergj-
unum sínum en þar er kannski nettengd
tölva, gemsi og sjónvarp, og um leið eru
allir vinirnir þar líka. Og ekki bara nánir
vinir heldur líka vinir vinanna og hinir og
þessir sem við vitum ekki hverjir eru og
þau hitta í gegnum msn og Facebook. Á
þessum viðkvæma aldri hafa þau ekki til-
finningalegan og félagslegan þroska til að
takast á við allt þetta áreiti. Þau fá ekki
það einrúm sem þau þarfnast.“
Á fyrirlestrunum hefur Guðjón reynt að
gefa foreldrum og kennurum hugmynd
um hvað börnin gera inni í herbergi eftir
að dyrunum hefur verið lokað. „Ég sýni
þessa tölvuleiki, en líka fyrirmyndirnar í
fjölmiðlum og á netinu – t.d. hvernig Lady
Gaga verður að Baby Gaga,“ segir hann og
vísar í brasilískan hæfileikaþátt þar sem
átta ára stúlka er meðal keppenda og
kemur fram stífmáluð, fáklædd og upp-
stríluð eins og fyrirmyndin, en mynd-
skeið úr þættinum má finna á Youtube.
„Hún kann reyndar ekkert að syngja eða
dansa en af því að hún er svona klædd eru
allir svo hrifnir. Svo nefni ég hinn al-
ræmda Júlí Heiðar og lagið hans Blautt
dansgólf. Þessi fádæma texti sýnir ótrú-
legt viðhorf til stelpna og er bara hreint út
sagt viðbjóðslegur. Og í mars söng Júlí
Heiðar þennan texta fyrir 13 til 15 ára
gömul börn í Sjallanum á Akureyri!“
Á Youtube má annars vegar sjá mynd-
skeið þar sem textinn að laginu rennur yf-
ir skjáinn um leið og það heyrist flutt og
hins vegar myndskeið þar sem Júlí Heiðar
flytur þetta sama lag fyrir nemendur í
Versló. „Það finnst mér ennþá meira slá-
andi,“ segir Guðjón. „Þarna segir hann
stelpunum til hvers þær eigi að nota háu
hælana sína en mér finnst ótrúlegt að þær
skuli ekki hreinlega standa upp á sínum
háu hælum og lemja hann með þeim. Í
staðinn orga þær og garga af hrifningu
með strákunum. Þarna hverfur ein-
staklingurinn og múgurinn tekur við,
hjörðin sem hugsar ekki neitt. Svona
finnst mér netlíf krakkanna okkar vera að
verða. Þau nærast á svona myndböndum,
senda þau á milli sín á msn og Facebook,
alltaf eitthvað sem er ýkt kúl eða ýkt
ógeðslegt – alltaf ýktara og ýktara.“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Hafa ekki
grænan grun
Faðir og tölvukennari á Akureyri
hefur sýnt fram á að krakkar komast
í tæri við vafasamara efni í gegnum
netið en flesta foreldra óri fyrir.
Bergþóra Njála Guðmundsdóttir ben@mbl.is
Netlíf krakkanna okkar er alltaf að verða ýktara og ýktara, segir Guðjón.
Guðjón kennir upplýs-
ingatækni við MA.
’
Mér finnst ótrú-
legt að þær skuli
ekki hreinlega
standa upp á sínum háu
hælum og lemja hann
með þeim. Í staðinn orga
þær og garga af hrifn-
ingu með strákunum.