Ný saga - 01.01.1997, Qupperneq 82
Konur og kvennarán á íslandi á 12. og 13. öld
Tilvísanir
1 Brennu-Njáls saga. Utg. Einar Olafur
Sveinsson. Islenzk fornrit XII, (Reykjavík,
1954), bls. 7.
2 Heimskringla I. Útg. Bjarni Aðalbjarnar-
son. íslenzk fornrit XXVI (Reykjavík, 1941),
bls. 290-91. Ef marka má Hávarðar sögu ís-
firðings hafa íslenskir goðar verið álíka kven-
samir. Um Þorbjörn goða var sagt að hann
„tók dætr manna eða frændkonur ok hafði
við hönd sér nökkura stund ok sendi síðan
heim“. Vestfirðingasögur. Útg. Björn Karel
Þórólfsson og Guðni Jónsson. íslenzk fornrit
VI (Reykjavík, 1943), bls. 291. Haralds saga
gráfeldar greinir frá því að Sigurður konung-
ur slefa, bróðir Haralds, hafi sofið hjá Álofu
að „óvilja" hennar. Þessi næturheimsókn olli
dauða Sigurðar og stríði á niilli Haralds og
Þrænda, sbr. Heimskringla I, bls. 218-20. Um
kvennarán í Evrópu á miðöldum sjá James
Brundage, Law, Sex and Christian Society in
Medieval Europe (Chicago, 1987), bls. 12,
47-48, 119-20, 209-10, 249-51 og 469-72. -
Kirsti Lyngvær, Kvinner og vold. En und-
erspkelse av norske middelalderlover.
Hovedfagsoppgave i historie. Historisk insti-
tutt, Universitet i Oslo (Oslo, 1996), bls.
101-108. - Hilde Handeland, I lyst og last.
Seksualitet i de norske lovene i perioden
1100-1300. Hovedfagsoppgave i historie. Hi-
storisk institutt, Universitet i Oslo (Oslo,
1997), bls. 103-11.
3 Sturlunga saga I. Útg. Jón Jóhannesson,
Magnús Finnbogason og Kristján Eldjárn
(Reykjavík, 1946), bls. 78-79.
4 Sama heimild, bls. 124.
5 Um skyldur höfðingja við slíkar aðstæður
sjá William I. Miller, Bloodtaking and
Peacemaking. Feud, Law, and Society in Saga
Iceland (Chicago, 1990), bls. 139-78. - Jón
Viðar Sigurðsson, Goder og maktforhold pá
Island i fristatstiden. Obirt doktorsritgerð frá
Historisk Institutt, Universitetet i Bergen
(Bergen, 1993), bls. 141-68.
6 Sturlunga saga I, bls. 103-105.
7 Sama heimild, bls. 105.
8 Sama heimild, bls. 171-73.
9 Sama heimild, bls. 201-202.
10 Sama heimild, bls. 309-11.
11 Sturlunga saga II, bls. 12-13.
12 Andreas Heusler, Zum islandischen
Fehdewesen in der Sturlungenzeit (Berlin,
1912), bls. 35. - Jón Jóhannesson, íslendinga
saga I (Reykjavík, 1956), bls. 269-73.
13 Konrad Maurer, Island von seiner ersten
Entdeckung bis zum Untergange des Freista-
ats (Múnchen, 1874), bls. 98.
14 Sturlunga saga II, bls. 64.
15 Jón Viðar Sigurðsson, Goder og makt-
forhold, bls. 94-107.
16 Grágás. Lagasafn íslenska þjóðveldisins.
Gunnar Karlsson, Kristján Sveinsson og
Mörður Árnason sáu um útgáfuna (Reykja-
vík, 1992), bls. 132-33.
17 Sturlunga saga I, bls. 301.
18 Birgitte Sawyer and Peter Sawyer,
Medieval Scandinavia. From Conversion to
Reformation, circa 800-1500 (Minneapolis,
1993), bls. 41-42. - Ole J. Benedictow, The
Medieval Demographic System of the Nordic
Countries (Oslo, 1996), bls. 56-75.
19 Auður Magnúsdóttir, Kárlekens makt ell-
er maktens kárlek. Frillovásendet pá Island
1100-1350. Handrit að doktorsritgerð við há-
skólann í Gautaborg. - Jón Viðar Sigurðsson,
„Legender om hellige kvinner pá Island i
hpymiddelalderen", Kirkehistorier. Rapport
fra et middelaldersymposium. Red. Nanna
Damsholt o.fl. (K0benhavn, 1996), bls.
115-33.
20 Jón Viðar Sigurðsson, Goder og makt-
forhold, bls. 259-60.
21 Biskupa sögur I. Útg. Guðbrandur Vigfús-
son og Jón Sigurðsson (Kaupmannahöfn,
1858), bls. 289. - Ruth M. Karras, „Servitude
and Sexuality in Medieval Iceland“, From Sa-
gas to Society. Comparative Approaches to
Early lceland. Ed. Gísli Pálsson (Enfield
Lock, 1992), bls. 293-301.
22 Sturlunga saga I, bls. 295.
23 Sama heimild, bls. 242.
24 Karras, „Servitude and Sexuality”, bls.
289 og 293-98. - Sverre Bagge, „Mann og
kvinne i Heimskringla”, Fokus pá kvinner i
middelalderen. Red. B. Sellevold o.fl. (Skara,
1992), bls. 12-13.
25 Karras, „Servitude and Sexuality", bls.
289-304.
26 Sturlunga saga I, bls. 242.
27 Um kvennarán í Noregi sjá Lyngvær,
Kvinner og vold, bls. 101-108. - Handeland, /
lyst og last, bls. 103-11.
28 íslenzkt fornbréfasafn I. Útg. Jón Sigurðs-
son (Kaupmannahöfn, 1857-1876), bls. 234.
29 Auður Magnúsdóttir, Kárlekens makt.
30 Agnes Arnórsdóttir, Konur og vígamenn.
Staða kynjanna á íslandi á 12. og 13. öld.
Sagnfræðirannsóknir 12 (Reykjavík, 1995),
bls. 127-28.
31 Sama heimild, bls. 124-30.
32 Sturlunga saga I, bls. 268.
33 Sama heimild, bls. 69.
34 Sama heimild, bls. 346.
35 Sama heimild, bls. 231.
36 Jenny Jochens, „Consent in Marriage: Old
Norse Law, Life, and Literature”, Scandinav-
ian Studies 58 (1986), bls. 145. - Sami höfund-
ur, „The Medieval Icelandic Heroine: Fact or
Fiction?”, Sagas of the lcelanders. A Book of
Essays. Ed. J. Tucker (New York, 1989), bls.
112.
37 Sturlunga saga I, bls. 118.
38 Sama heimild, bls. 198-99.
39 Egils saga. Útg. Sigurður Nordal. íslenzk
fornrit II (Reykjavík, 1933), bls. 243 og 274.
40 Sturlunga saga I, bls. 235.
41 Sama heimild, bls. 18.
42 Preben M. Sprensen, Fortœlling og cere.
Studier i islœndingesagaerne (Árhus, 1993),
bls. 212-48.
43 Anne Kari Moberg, Et spill om ære. Indi-
videts forhold til ærens rolle i det islandske
fristatssamfunnet. Hovedfagsoppgave i hi-
storie, Universitetet i Bergen (Bergen, 1995),
bls. 40-49.
44 fslenzkt fornbréfasafn I, bls. 243.
80