Birtingur - 01.01.1959, Side 6

aðar, veit annars ekki: jú, ætli þær séu ekki ryðgaðar? Þetta er hin
andlega Reykjavík, en hana þekki ég ekki. Það getur vel verið að hún sé
meikileg, en ég þekki hana ekki neitt.
Samt líturðu ekki á þig sem einangraðan mann í borginni?
Ekki nógu einangraðan.
Ekkert mannfélagsbrot sem þér finnst þú eiga hlutdeild í?
Jú, mér finnst bezt að vera hérna af öllum stöðum á Islandi, vegna þess
að hér eru nokkrir samherjar mínir í ljóðagerð. Ég þekki ekki annan
skáldskap en ljóðagerðina. Skáldsöguna, þetta gamla form okkar, drápu
rímurnar 1360, og hún hefur ekki borið sitt barr síðan. Fyrsta ríman,
sem ort er á íslandi svo vitað sé, var ort 1360, og það stóðst á endum
að um það leyti sem Sigurður Breiðfjörð var að Ijúka rímum sínum og
Jónas kom fram til að heimta að ljóðlistin batnaði, var íslenzkur maður
farinn að skrifa skáldsögur, hann hét Jón Thoroddsen. Sá gróður hefur
verið ákaflega veikur síðustu tuttugu árin, sem spratt upp, eftir að
ágætur snillingur, Einar Hjörleifsson Kvaran, skrifaði hér, og annar
ómenntaður maður sem skrifaði af góðu hjarta: Jón Trausti. En snill-
ingurinn Jón Thoroddsen hefur skrifað það bezta sem við höfum eignazt
í skáldsagnagerð á seinni öldum að einum undanskildum. Kiljan hefur
trúlega verið óskabarn heilagrar tungu: hundeltur að sigra heiminn hefur
honum nú tekizt það, þessum íslenzkunnar undrafugli. Af yngri mönnum
hefur einungis Ólafur Jóhann Sigurðsson þorað að halda áfram að skrifa
skáldsögur, hárfínn listamaður. Elías Mar hefur einnig haldið sig við
rómaninn. Bók hans, Vögguvísa (1950), finnst mér hreinasta afbragð.
En hvað segirðu um ljóðlistina?
Ljóðagerðin hefur aftur á móti hangið á sínu. Allt frá Jóni gamla Þor-
lákssyni hafa verið hér nokkurn veginn samfelldar yrkingar ofar dag-
látakveðlingum. Á seinni tímum hefur orðið mikil framför að því leyti,
hve menn vanda betur verk sitt en áður.
Áður? — hvað áttu við?
Ég meina til dæmis að sum blessuð skáldin á nítjándu öldinni voru hroð-
virkari en efni stóðu til.
Enginn tekur þó Jónasi fram um vandvirkni?
Jónas er sér á parti. I hveiri einustu setningu, sem sögð er í ljóði, er
eitthvað af hlýju listaskáldsins góða. Islenzkur maður getur ekki ort
lýriskt, nema hann hafi Jónas í blóðinu.
Hvenær byrjaðir þú að yi'kja?
Það veit ég ekki, en ég var búinn að yrkja talsvert innan ellefu ára
aldurs. Ég fékk að sjá brot af því fyrir nokkrum árum hjá frú sem var
mér samtíða í Selkoti undir Eyjafjöllum: hroðalegur samsetningur. En
þegar ég var ellefu ára sá ég í fyrsta skipti kvæðabók. Það var Islenzk
söngbók. Kona Gissurar húsbónda míns átti hana. Ilún las kvæði og átti
4 Birtingur