Birtingur - 01.01.1959, Page 20

sem haldin var árið 1932 í húsi Jóns Þorlákssonar nr. 14 við Austurstræti.
Á hinn bóginn mátti kynnast mörgum öndvegismyndum þessa tímabils á
yfirlitssýningunni í Listamannaskálanum síðla vetrar 1952. Sumar eru
með léttu yfirbragði, aðrar þyngri á brúnina eins og „Zimsensbryggja“
(46x47 sm., 1933). 1 henni og raunar mörgum öðrum ríkir hin algjöra
kyrrð, sem hefur listaverkið upp yfir grámósku dagsins.2)
Um 1940 urðu allmiklar breytingar á iist Snorra. Hann hvarf þá frá
hreinu og kláru yfirborði klassíska skeiðsins en sneri sér í stað þess
að Expressjónisma í hreinræktaðri mynd. En þetta gerðist ekki í einum
svip. Málarinn fékkst löngum við tilraunir áður en hann hélt yfir landa-
mærin til dvalar. Hann sendi eina og eina mynd á undan meginfylking-
unni til að þreifa fyrir sér. 1 hverju var breytingin fólgin? Ég hygg að
fullyrða megi þetta: Snorri dró uppiunaleg form fram í dagsljósið í
ríkara mæli en fyrr og skeytti síður um fyrirmyndina. Hann umturnaði
öllu í ríki hennar. Hann otaði stórum hring eða þríhyrningsformi að
ferhyrningsfleti léreftsins, og þar fram eftir götunum. Jafnframt tók
liturinn að blómstra. Hann varð rósrauður eða mjúkgrænn eins og hann
væri margblandaður með hvítum lit eða afbrigðum hans. Tilhneiging
til að skreyta yfirborðið kom greinilega í ljós. Nú urðu til ýmis
þróttmikil listaverk, ef til vill þau beztu einstöku, þótt nokkuð skorti
á, að tímabilið yrði eins heilsteypt og klassíska skeiðið. Ég minnist
„Skips á Skagastiönd“ (80x90 sm., 1949) þar sem einföld grind situr í
fyrirrúmi og vatnslitamyndar ,,Úr fjarlægri borg“ (29x40 sm., 1951).
Bæði þessi listaverk eru efalaust runnin undan rótum Expressjónismans.
Hins vegar kemur í ljós, þegar ,,Uppstilling“ (80x100 sm., 1950) er skoðuð
gaumgæfilega, að Snorri hefur einnig haft náin kynni af landvinningum
Kúbistanna, Picassos, Braques en þó einkum Gris. Áhrif frá þeim bland-
ast saman við persónureynslu málarans í þessari sterkbyggðu, innhverfu
mynd.
2) Snorri hélt þriðju sýninguna árið 1936, að öllum líkindum einnig á
þakhæð húss Jóns Þorlákssonar. Auk 30 olíumálverka og vatnslitamynda
segir skráin frá 8 listaverkum, gerðum af nýjum efnivið á starfsferli
málarans: pastelkrít. Ári áður fór þáverandi ritstjóri Alþýðublaðsins,
Finnbogi Rútur Valdimarsson, þess á leit við Snorra, að hann legði nokkr-
ar myndir til skreytingar blaðsins. Hann brást vel við og skar út listaverk
í línoleumdúk. Þau birtust svo á forsíðum allmargra tölublaða miðsum-
ars 1935. Ég efa stórlega, að nokkru sinni, fyrr eða síðar, hafi vönduð-
um listaverkum verið gert jafn hátt undir höfði hjá íslenzku dagblaði.
Síðar vann Snorri að skreytingu bóka. Ég nefni sem dæmi: Jólavöku í
útgáfu Jóhannesar úr Kötlum og Brennunjáls-sögu Halldórs Laxness en
þær komu báðar út 1945.
18 Birtingur