Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Síða 72

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Síða 72
52 TÍMARIT bJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLBNDINGA. eyja; svo fundu þeir Færeyjar, Island og Grænland, og loks tóku þeir hina syðri leið beint til Græn- lands, milli Hjaltlands og Fær- eyja, eins og sagt er um Leif, og þá mátti ekki mikið út af bera, að þeir ekki rækjust á meginland Ameríku. Það þurfti kjark og karlmensku til slíkra ferða, með þeim tækjum, er menn þá liöfðu, og gátu þeir búist við að komast í allskonar hættur og að mæta ó- freskjum og illvættum, sem sam- kvæmt almanna rómi áttu að haf- ast við í úthafinu. Ef ein'hverjir legðu nú út á djúpið, þó ekki væri lcngra en milli íslands og Færeyja, án þess að hafa leiðarstein, sjókort eða hraðamælir, mundu flestir telja þá viti sínu f jær, enda mætti búast við, að þeir yrðu ekki vel reiðfara. En þetta gerðu þfó Norðmenn í gamla daga og komust víst oftast að leiðarenda. Á tímum Yínlands- ferðanna þektu þeir ekki leiðar- steininn, sjókort liöfðu þeir engin eða hraðamiæli; ef til vill liafa þeir stundum haft blýsökku til dýpta- mælinga. Stundaglasið hafa þeir víst ekki þekt, og engin verkfæri til að mæla breidd og lengd; að ]>ví er breiddina snerti fóru þeir eftir sólarganginum, en ekki var þeim mögulegt með því að ná neinni nákvæmni; um lengdina gátu þeir víst ekkert vitað með vissu, en þeir gatu sér til um hana af fuglum, ís, hita og lit sjóarins, þar sem þeir voru svo kunnugir, að þeir gátu dregið ályktanir af því. Á daginn sigldu þeir eftir sólinni, á næturna eftir leiðar- stjörnunni (pólarstjörnunni). Nú eru í norðurhluta Atlantshafsins þokur, stormar og dimmviðri mjög títt, og má geta því nærri, að formnenn hafa oft komist í krappan að átta sig þar. Sólarstein hafa þeir ef til vill notað, þó það sé ekki alveg víst. Stundum hafa þeir tekið fugla með sér, eins og Hrafna-Flóki gerði. En þess ber að gæta, að fyrrum voru menn miklu atliugulli en nú á tímum, þeg- ar þeir hafa svo mörg og nákvæm verkfæri til aðstoðar. “Nemdu vandlega birting lofts og gang himintungla, dægrafar og eyktar- skipan, ok kunn vel at skilja ok marka, hversu þverr eða vex ú- kyrrfeikr sjóar”, segir faðirinn í Konungsskuggsjá. Stýrimenn urðu þá að vera fróðir menn og glöggir, þurftu að þekkja loftslag og landslag, dýralíf og jurta, svo að þeir gætu af því getið sér til, hvar þeir væru og hvert halda skyldi; Þannig segir um Þorstein Eiríksson í Eiríks sögu, að þeir höfðu fugl af Irlandi. 0g þá var ekki heldur aðbúnaðurinn á sltip- unum sem beztur; kait. hefir þar verið einatt og vosbúð mikil, og meðan þeir voru á sjó úti, gátu þeir ekki fengið neitt heitt að liita sér á; alt varð að eta og drekka kalt, því að ekki varð þá eldur hafður um hönd. Maturinn hefir víst verið mestmegnis harður fiskur, þurkað eða reykt kjöt, kornmeti og smjör, en drykkurinn vatn, sýra eða ef til vill mjöður. Hvernig þeir gátu birgt sig upp með nóg vatn í íangferðir, er ekki gott að vita. Að fara frekar út í þetta efni hér, er þó ekki ætlan mín. En því meir, sem menn kynnast siglingum og sjóferðum hinna fornu Norðmanna, því ljós- ara verður það, hvílíkir afreks- menn þeir voru á því sviði.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.