Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Side 102
82
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA.
hellingar yfir lians eigin 'þjóö og
verða ægivopn í m'áttarliöndum
þrælmennanna að meiða og myrða.
Þess vegna spenti hann upp-
reistar - tónana megingjörðum
hinna gömlu sönglaga þjóðar sinn-
ar. Og móðirin söng vögguljóðin
með þeim við harnið sitt. Æs'kan
söng þá sem lífshvöt í uppvextin-
um. Og þeir bárust inn í brúð-
kaupsljóðin og liátíðasöngvana.
En mest inn í dansinn. Þar áttu
þeir heima. Þar nutu þeir sín.
Þar hljómuðu þeir í danslögum
þjóðarinnar, ýmist sem lierlúðrar
eða bumbur, framsóknar-hróp eða
faHbys'Suskot, vopnaglamur eða
hófaskellir, í hoppdönsum, liring-
dönsum og öllum dönsum. Meðan
þjóðin hans dansaði sig þreytta—
og' það gera allar þjóðir — drakk
hún óafvitandi í sig trú á sjálfa
sig — vonina að lifa til að vinna
og' sigra, úr uppsprettulindum
undiröldu danslaganna. Og þjóð-
in blístraði þau fvrir munni sér
við vinnu sína, um morgun, kveld
og miðjan dag.
En þjóð lians svaf enn þá.
Við liljóðfærið sitt sat hann
sýknt og heilagt. Hann sá í anda
þjóð sína rísa úr rústum eftir unn-
inn sigur, frjálsa og blómlega, og
tengjast samúðarböndum hins
djúpa mannkærleika — alla, alla.
Hann sá allan heiminn ummyndast
í guðsríki jarðarinnar — friðar-
ríkið tilkomanda. Og sýnir hans
breyttust í tóna og tónamir í lög'—
dýrðlega fagnaðarhljóma. En fá-
ir af þjóð hans skildu þá—jafnvel
Iþótt þeir léku 'þá og syngju — því
þjóðin var enn ekki vöknuð.
Samt áður en liann dó, fanst
honum liún vera farin að rumsk-
ast. Meira ei. En hann vissi, að
'hún mundi vakna.
Og þjóðin vaknaði.
Það skeði mörgum, mörgum árum
eftir að tónsnillingurinn liafði
safnast til feðra sinna, grafinn en
eigi gleymdur.
Fyrst opnuðust augu liennar
fyrir harmlögunum og hún þekti
sína eigin mynd.
Næst var dansbúningnum svift
af hinum oddhvössu vopnum her-
söngvanna, og þeir hljómuðu með
sigursæld lijá þjóðinni hans, sem
nú rak kúgarana af höndum sér.
Seint en stöðugt liöfðu sigur-
draumarnir lians dulbúnu verið að
vekja þjóðarsálina. Enginn sam-
tíðarmanna hans sá þann dag. En
þegar hún vaknaði, vaknaði hún
öll einhuga, skildi herhvötina og
sigraði.
Nú er hún kölluð frjáls, þjóðin
lians. En fagnaðarhljómana lians
þekkir hún ekki. Hevrandi hevrir
hún ekki né skilur. Sýnirnar lians
þær, hefir liún ekki en þá séð. Fvrir
þeim er hún sofandi. Þær eru líka
torskildustu gátur listarinnar á
þroskaleið andans. En hún vakn-
ar og lærir þær og skilur — ein-
hvern tíma.
Öll lönd heimsins sjá þær sýnir
að lokum — sjá þær til að skilja
þær.