Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Page 143

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.04.1919, Page 143
bJÓDRÆKNISSAMTÖK 123 kennararnir: Andrea Fisdher frá li.vík, Helga Þorsteinsdóttir frá Mýralóni í Eyjafirði (giftist Arn- grími Jónssjmi) og Jóhanna Skaftadóttir frá R.vík, nú allar löngu dánar. Aðal námsgreinar voru íslenzlca og harnalærdómur. “Munu allflestir liafa sent börn sín til þeirra og þóttu þær leysa kensluna prýðilega af liendi.”1) Tilsögn þessi var góð, en eigi var hún einhlít, og það sem menn fundu til að af öllu reið rnest á að nema, var liin hérlenda tunga, enskan. Án enskunnar gat eng- inn hrotið sér hraut. ARmargir harnaskólar voru fcomnir á stofn í hænum um þessar mundir, en eigi gátu unglingar notað þá sem skyldi, sem komnir voru yfir hinn algenga bamaskóla aldur (14 ára) og svo iþurftu þeir margir hverjir að vinna fyrir sér og gátu því eigi sótt þá, Eins var eigi laust við, að íslenzku hörnin mættu stund- nm aðkasti þar, frá leiksystkinum sínum, sem “ útlendingar”, en vegna kunnáttu skorts á hérlendri tungu, gátu þau eigi ætíð horið af sér við kennarana, ef að á þau var hallað. Skirðust því foreldri oft við að senda hörn sín á skólana, er voru þá heldur eigi svo búin að klæðnaði sem þau hefði viljað. En er tímar liðu fram, hvarf alt þetta. 0g langt er nú orðið síðan uð játa varð, að íslenzk böx*n stæði engutmi að baki að náms hæfileik- um, en öllu heldnr flestum fram- ar. Skóilamálið varð því bráðlega eitt af stórmálum félagsins, þó 1) Séra PriBrik J. Bergmann. Saga Xsl. nýlendunnar í W.peg. Alm. 1903, bls. 48. framkvæmdir yrðu fremur af hálfu einstaklinga, fyrstu árin. Þenna sama vetur gengust tveir lslendingar fyrir því, að koma á fót skóla, Magnús Pálsson2) (fluttist vestur 1876 frá Hólum í Hjaltadal) og Guðxnundur Björns- son3 (Árnasonar frá Æ'rlækjar- seli í þingeyjarsýslu; fluttust þeir feðgar vestur 1874). Tilsögn var veitt í skrift, reikningx, íslenzku og ensku. Skólinn stóð allan vet- urinn og sóttu hann um 40 nem- endur. Sýndi tilraun þessi, að þörf var á slíkum skóla og að fyr- irtækið var vinsælt, Veturinn eft- ir mun þvílíkur skóli hafa verið haldinn, þó eigi séu til skírteini um það, né hverjir stjórnað hafi. En úr þessu fór félagið aðallega að heita sér fyrir í þessu rnáli, Urn þetta leyti virðist vera ein- hver í’uglingur með nafn félags- ins. Er það nefnt ýmist “íslend- ingafélagið í W.peg” eða “Þjóð- arfélag Islendinga í Vestuiheimi”, og eiga þó bæði nöfnin sjálfsagt að tákna liið sama, En 1881 er félagið endurreist og þá nefnt ‘ ‘ Bh-amfarafélag Islendinga í Yest- urheimi”, ný lög samin fyrir fé- lagið og þar tekið fram, að til- gangur þess skuli vera, “að efla eftir megui alt það, sem er og get- ur orðið íslendingum til framfara 2) Einn af stofendum Kirkjufélagsins. Varaforseti þess 1885—6. Ritstjóri Lög- bergs frá júlí 1901 til okt. 1905. Missögn er í Sögu tsl nýl. í W.peg 1903, bls. 49 um sköla þenna. Er þar talinn kennari porst. Einarsson, en hann kom eigi fyr en tveim árum sienna. 3) Tók sér nafnið William Anderson. Einn af stofnendum Kirkjuféiagsins. Flutti til Dakota. Varð þar fyrstur ísl. “Friðdóm- ari’’. Fluttist þvt næst til W.peg aftur og svo vestur að hafi og býr þar nú.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172
Page 173
Page 174
Page 175
Page 176
Page 177
Page 178

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.